Avrupa Birliği, üye ülkelerin bir takım yetkilerini devrederek oluşturduğu uluslarüstü bir kurumdur. Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik süreci yarım asrı bulmaktadır. Türkiye'de Avrupa Birliği daha çok ekonomik ve siyasi boyutlarıyla değerlendirilmekte, dini ve kültürel boyutları ise yeterince önemsenmemektedir. Hâlbuki din kurumu, az veya çok bütün sosyal ilişkilere etkide bulunduğu gibi Avrupa Birliği'nin oluşumuna, gelişimine ve ülkeler arasındaki ilişkilere de etki etmektedir. Biz de bu konunun ehemmiyetine binaen Avrupa Birliği'nin dini boyutlarını incelemenin, sürecin sağlıklı bir şekilde tahlil edilebilmesi adına önemli olduğunu düşündük. Çalışmamızda AB tarihi ile Türkiye-AB ilişkilerinin tarihini inceledikten sonra, bu süreçte dinin etkisinin olup olmadığını ve AB üye ülkelerinde ve yasalarında din-devlet-toplum ilişkilerini değerlendirmeye çalıştık. Aynı zamanda Türkiye'deki durum ile de karşılaştırmalarda bulunduk. Tezimizin teorik çerçevesini bu şekilde tamamladıktan sonra, Diyanet İşleri Başkanlığı'na vaiz ve müftü gibi üst düzey personel yetiştirmek amacıyla hizmet veren İhtisas Eğitim Merkezleri kursiyerlerinin AB'ye bakışlarını alan araştırması olarak inceledik. Kursiyerlerin AB'ye bakışlarını ve beklentilerini, bu sürece dair görüşlerini tespit etmeye çalıştık. Çalışmanın sonunda ise ulaştığımız bulgulardan hareketle çeşitli değerlendirmeler yaptık ve bir takım önerilerde bulunduk.
European Union is a supranational association established by its members assigning their some authorities The process of Turkey?s membership to European Union has been half century. European Union is mostly evaluated from economic and politic dimension, cultural and religious dimensions aren?t cared sufficiently. However religion foundation has affected European Union?s formation, development and international relations such as it affects all social relations insufficiently or sufficiently. In consequence of this, we consider that to search religious dimensions of European Union is important to analyze process carefully. In our study after searching history of European Union and Turkey-European Union relations, we tried to evaluate if there is affects of religion on this process and religion-state-society relations in member of European Union. Also we have compared them with condition in Turkey. After completing theoretical framework of our thesis, we searched approaches and expectations of trainees in Specialization Education Centres serving in order to train up senior staff like preacher and mufti to Department of Religious Affairs as field survey. We tried to determine trainees? view points to European Union, expectations and thoughts about this process. In the end of study, we have done various evaluations via outcomes we received and we have done some suggestions.
