Konya'da hayvancılığa dayalı sanayinin coğrafi temelleri

Abstract

Konya ili, İç Anadolu Bölgesi'nin güneyinde Toros dağlarının kuzeyinde yer almaktadır. İdari yönden; kuzeyden Ankara ve Eskişehir, doğudan Aksaray ve Niğde, güneyden Mersin, Karaman, Antalya, batıdan Isparta ve Afyonkarahisar illeri ile çevrilidir. Konya ili arazisinin büyük çoğunluğunun Hersinien orojenezinden etkilendiği ve Alp orojenezi ile de esas şeklini aldığı görülür. Jeolojik geçmişi incelendiğinde, değişik zamanlara ait oluşumların ilde yer tuttuğu görülür. Jeomorfolojik yapı olarak ilin büyük çoğunluğu sade bir yapı arz etmektedir. Fakat güney kesimleri Toros dağlarıyla kaplı olduğundan yüksek ve engebelidir. Bu durum ziraat alanlarını sınırlandırırken buralarda yaşayan halkı hayvancılık faaliyetlerine yöneltmiştir. Hidrografik açıdan bakıldığında ilin akarsular bakımından zengin olmadığı fakat; birçok göle sahip olduğu görülür. İlde akarsuların azlığı sulu tarımın yapılmasını engellemiş, özellikle yem bitkilerinin yetiştirilmesi zorlaşmıştır. Çözüm olarak yer altı suları aşırı derecede kullanılmaya başlamıştır. Suları tatlı olan göllerde balıkçılık faaliyeti yapılmaktadır. Konya'da karasal iklim şartları hüküm sürmektedir. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. İlde görülen bu iklim özelliliği bitki örtüsünün gelişimini engellemek, su kaynaklarının debilerini düşürmek, eksterm değerler oluşturmak, ulaşımı zorlaştırmak gibi değişik yönlerden hayvancılığı etkilemektedir. Bitki örtüsü olarak ova ve platolarda step örtüsü ve antropojen bozkır görülürken, dağlık alanlara doğru çıkıldıkça sırasıyla çalı, bozulmuş orman ve orman görülmektedir. İlin bitki örtüsünün farklılığı hayvancılık faaliyetlerinin de şekil değiştirmesine neden olmuştur. Mesela ot topluluklarının görüldüğü alanlarda yaygın olarak koyun yetiştirilirken çeşitli ağaç topluluklarının görüldüğü alanlarda yaygın olarak keçi yetiştirilmektedir. İlde, İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde görülen değişik toprak tiplerine rastlanır. Verimli toprakların bulunduğu alanlarda tarım faaliyetleri yoğun olarak yapılırken verimsiz toprakların bulunduğu alanlarda daha çok hayvancılık faaliyetleri yapılmaktadır. 2007 yılı sonunda kesinleşen resmi rakamlara göre Konya'nın nüfusu 1.959.082 kişidir. Nüfusun büyük çoğunluğu şehirlerde (% 72,1) yaşamaktadır. Konya ekonomisinde tarım önemlidir. Tarımın bir kolu olan hayvancılık açısından il, büyük bir potansiyele sahiptir. Gerçekten il; sahip olduğu hayvan varlığı, yüksek kapasiteli hayvancılık işletmeleri ve hayvansal ürün potansiyeli açısından büyük bir yer tutar. İlde sanayi gelişmiştir. Bu gelişme içerisinde hayvancılığa dayalı sanayi (et, süt, yem, yün ve deri sanayi) önemli bir yer tutar. Hayvancılığa dayalı sanayinin coğrafi temelleri ele alındığında; doğal faktörler bakımından şartların yeterli olmadığı, bu durumun da birtakım olumsuzlukları beraberinde getirerek il hayvancılığının gelişimini yavaşlattığı görülür. Beşeri faktörler bakımından ise, mevcut durumun geliştirilmesi halinde sektörün rahatlayacağı söylenebilir. Türkiye hayvancılığının yaşadığı çeşitli sorunları Konya hayvancılığı da yaşamaktadır. İlde hayvancılık ve hayvancılığa dayalı sanayi sosyo-ekonomik sorunlar ve üretim sorunları olmak üzere birtakım problemlerle karşı karşıyadır. Bu sorunların ortaya çıkmasında ve artarak devam etmesinde hayvancılık faaliyetlerinde bulunan kimselerin eğitim seviyelerinin düşük oluşu en büyük etkendir. Hal böyle olunca sorunların çözülmesi zorlaşmaktadır. Fakat devlet, sivil toplum kuruluşları işbirliği ve halkın desteğiyle gereken önlemler alınarak sorunların çözülebileceği gerçektir.

Konya city is located in the South of Middle Anatolia Region and North of Taurus Mountains. It is administratively surrounded by Ankara and Eskişehir in the North, Aksaray and Niğde in the East, Mersin, Karaman and Antalya in the South and Isparta and Afyonkarahisar cities in the East. It?s seen that a large part of the lands of Konya city had been influenced by Hercynian orogenesis and took its real shape with the Alp orogenesis. When its geological history is examined, it is seen that formation of various times takes place in city. A large part of city constitutes a plain structure in terms of geomorphological structure, but as the South part of city is surrounded by Taurus Mountains, it?s high and rough. This situation limits the agricultural fields and oriented people living here to animal breeding. When looking it hydrographically, it?s seen that city is not rich in respect of rivers, but it has many lakes. Scarcity of rivers in city prevented irrigating farming and especially obstructed growing feed crops. For solution, it?s extremely been started to use underground waters. Fishing activities are performed in fresh water lakes. Conditions of continental climate are dominant in Konya. Summers are hot and dry and winters are cold and snowy. This climatic feature seen in city influences animal breeding in different aspects, such as preventing growth of vegetation cover, decreasing flow rate of water resources, constituting extreme values, making transportation difficult etc. While steppe and atropogen steppe is seen on plains and platous, bushes, degenerated forest and forest are seen in turn, as it?s ascended to mountainous areas. Distinction in vegetation cover caused modification of animal breeding activities. For example, sheeps are bred in areas widespreadly having herbage, while goats are widely bred in areas having various tree communities. In city, different soil types are encountered that are seen in Middle Anatolia Region and Mediterranean Region. Agricultural activities are intensively made in fertile lands, while animal breeding is mainly made in infertile lands. At the and of year 2007, population of Konya was 1.959.082, according to the defined official numbers. A large part of population lives in urban areas (% 72,1). Agriculture is important in Konya economy. City has a great potential in respect of animal breading that?s a section of agriculture. City really takes an important place due to animal stock, high-capacity animal breeding enterprises and potential of animal products it has. Industry has developed in city. Within the scope of this development, industry based on animal breeding (meat, milk, feed, wool and leather industries) takes an important place. While geographical basis of industry based on animal breeding is examined, it?s seen that conditions are inadequate in respect of natural factors and this situation brings some troubles along it, thus slows down development of animal breeding in city. For the human factors, it can be said that sector shall ease, in case existing situation is developed. Konya?s animal breeding has several problems that is also experienced in animal breeding of Turkey. City faces with some problems such as socio-economical problems of animal breeding and industry based on animal breeding, production problems etc. Educational background of those performing animal breeding activities is the biggest factor in emerging these problems and their increasing continuity. Under these circumstances, solution to problem gets diffucult, but it?s fact that these problems could be solved by taking required measures with the cooperation and support of state and nongovernmental organizations.