Köprülü Mehmed Paşa hayatı, şahsiyeti ve faaliyetleri

Abstract

Aslen Arnavutluğun Berat sancağına bağlı Rudnik köyünden olan ve devşirilerek küçük yaşlarda İstanbul'a getirilen Köprülü Mehmed Paşa Osmanlı Devletinin bir dönemine damgasını vurmuş önemli ve değerli devlet adamlarından biridir. Görevden azledildiği zamanlarda Amasya'ya bağlı Köprü Kasabası'na geldiği ve boş zamanlarını burada geçirdiği için kendisine Köprülü denmiştir. Osmanlı tarihinde Köprülüler olarak bilinen vezirler ailesinin kurucusudur. 1628'de Veziriazam Hüsrev Paşa'nın maiyyetine girerek onun hazinedarlığını yapmıştır. Onun yanında kaldığı süreler içinde ondan çok yardım görmüş ve daha sonra kendisine tabi olduğu Mimar Kasım Ağa'nın ısrarlı çalışmaları neticesinde sadrazamlık makamına yükseltilmiştir. Köprülü Mehmed Paşa, sadrazam olmadan önce devletin çeşitli kademelerinde görev almış, devlet yönetimine ve idaresine dair tecrübelerini bizzat yaşayarak öğrenmiştir. Edindiği bu tecrübeler sonradan işbaşına geldiğinde ona çok fayda sağlamış ve ülkede gerçekten çok başarılı ve güzel faaliyetlerin altına imza atmıştır. Dostu ve hemşerisi olan Kasım Ağa'nın Darüssaade ağası Süleyman Ağa'ya tavsiyesi üzerine 1651'de Kubbe Altı Veziri yapılmış, böylece kendisine sadrazamlık yolu açılmıştır. Köprülü Mehmed Paşa, liyakati ve ehliyeti hususundaki itirazlara rağmen 15 Eylül 1656'da bazı şartlar ileri sürülerek sadrazamlık makamına tayin edilmiştir. Bu şartların kabul edilmesi üzerine kendisine mühr-i hümayûn verilmiş ve Osmanlı devleti için Köprülüler dönemi fiilen başlamıştır. Sadrazam olduktan sonra önemli görevlere güvendiği adamları yerleştirerek İstanbul'un kontrolünü tamamen eline alan Köprülü Mehmed Paşa, vakit kaybetmeden çalışmalarına başlamış, devleti içten ve dıştan yıkmaya çalışanlara karşı hiçbir cezayı ve muameleyi uygulamaktan vazgeçmemiş bir devlet adamıdır. Biz bu çalışmamızda bu iş bilir, bilge, devletini ve milletini çok seven devlet adamının şahsiyeti, kişiliği ve Osmanlı Devletinde yapmış olduğu faaliyetler incelenmiştir. Bu çalışmamızı hazırlarken de gerek günümüzde, gerekse o dönemlerde yazılmış olan tarihi kaynaklardan faydalanılmıştır.

Köprülü Mehmed Pasha who actuality was from Rudnik Village which belonged to Albania?s Berat Flag, and was picked to İstanbul when he was young, was one of important state man of, has punckek to the period of Ottoman Goverment. He was celled Köprülü for he came to Köprü Town which belenged to Amasya, when he spent his free time when he was dismissed from his duty. He was known as viziers family konown Köprülüler in Ottoman History. He worked on the treasurer of Master Vizier Hüsrev Pahsa in 1628 when he was wrking with him, Pasha helped him very much and then he was upgraded to the Sadrazam on the result of insistend working of Mimar Kasım Aga to whom Pasha belonged to. Before Köprülü Mehmed Pasha be came Sadrazam he had worked indifferent steps of Goverment, and he had experiences on adjusting of goverment by living. Those experiences that he got before, mad ehim help when he was the statemen, and he was very succesful whatever he did for his countly. By the advice of Kasım Aga to Darüssade Aga Süleyman Aga he was oppointed as Kubbe Altı Vizier in 1651. There are was of Sadrazam opened for him. Köprülü Mehmet Pasha, alt home the protents on his capbility and suitability was oppinted on Sadrazam bringing some Conditions forward On September 15th, 1656. After he had become Sadrazam he oppointed his men to the importent dutres and by this way he had the control of İstanbul. Started to work without losing time. He was a state man who never made his mind about giving punishes against those tried to abolish the coundry from in and out. In this work, we study an a personiality who loves his country and people and also a wiseman and the activitres in Ottoman Empire. When we prepare our work we have benefited from the sources of both nowadays and written at that period.