Bulanık mantık problemleri için Türkçe görsel bir arayüz tasarımı

Abstract

Çalışmada bulanık kontrol problemleri için dili Türkçe olan görsel bir arayüz tasarlanması problemi ele alınmaktadır. Böyle bir arayüzün çeşitli bulanıklaştırma, çıkarım ve durulaştırma yöntemlerinin seçilebilmesi imkanının olmalısı, giriş ve çıkış değerlerinin bulanıklık derecelerinin grafiksel görünümlerinin elde edilebilmsi, kullanım dilinin tamamen Türkçe olması karşımıza bir amaç olarak konulmuştur. Bu problemi çözebilmek için önce mevcut arayüzler incelenmiş ve bunların avantaj ve dezavantajları belirlenmiştir. Bu arayüzlerin Türkçe olmaması, kısıtlı sayıda bulanıklaştırma, çıkarım ve durulaştırma yöntemlerinin kullanılabilmesi ve bazı yazılımların görsel olmaması gibi dezavantajları ortadan kaldırmak için görsel programlama dilinde yazılmış bir arayüzün tasarlanması öngörülmüştür. Yapılan inceleme ve çalışma sonucunda kullanıcının belirlediği giriş ve çıkış değerlerini alıp bulanıklaştıran, yine bulanık kuralların girilmesi sürecini görsel olarak yapan, uygun çıkarım mekanizmasını seçmeye imkan veren, kuralları ateşleyen ve çıkış parametrelerinin hangi yöntemle durulaştırılacağını belirlemeye olanak tanıyan görsel bir arayüz tasarlanmıştır. Tasarlanmış olan sistem daha önce yapılmış olan bulanık kontrol problemleri üzerinde test edilmiştir. Bu testler tasarlanmış olan yazılımın uygun sonuçlar verdiğini göstermektedir. Bu sistem araştırmacıya kendi problemini çözerken daha çok bulanıklaştırma, çıkarım ve durulaştırma yöntemleri seçme olanakları sağlamakta ve bununla daha hassas sonuçlara varmaya olanak tanımaktadır.

The problems of visual interface projection for fuzzy control problems, whose language is Turkish, is concerned in this work. Interface like this must be possibility of various fuzzyfication, choosing inference and defuzzyfication method. Besides, it?s entrance and exit value of fuzzyness ranks of graphical view can be obtained and being it?s using language completely Turkish is given us as a goal. To solve this problem, first of all existing interfaces are examined and their advantages and disadvantages are determined. To remove disadvantages like interfaces being not Turkish, restricted fuzzyfication, wing inference and defuzzyfications methods and some softwares being not visual, projection of interface which is coded at visual programming language is envisaged. At the and of examine and study, a visual interface which is fuzzyficate entrance and exit rank determined by user, make process of entering fuzzy rules as a visual, enable choosing suitable inference mechanism, activate rules and enable exit parameters defuzzyfication with which methods is projected. The system which is projected, tested on fuzzy control problems being made at first. This tests shows that projected software give suitable results. This system enable more fuzzyfication when solving his/her problems to investigator and give him/her possibility of choosing inference and defuzzyfication methods and it enable to take more sensible results with this possibilities.