Otistik çocuklara iletişim becerilerinin kazandırılmasında kullunılan öğretim yöntemlerinin öğretmen görüsleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Otistik çocuklara iletişim becerileri öğretirken öğretmenlerin farklı öğretim yöntem ve tekniklerini kullandıkları gözlenmektedir (Kırcaali-iftar, 2003). Ancak ülkemizde öğretmenlerin hangi yöntem ve teknikleri kullandıklarıyla ilgili araştırmalar sınırlıdır. Dolayısıyla, bu araştırmanın amacı, otistik çocuklarla çalışan öğretmenlerin, otistik çocuklara iletişim becerileri öğretirken hangi öğretim yöntem ve teknikleri kullandıklarını ve bunları neden kullandıklarının ortaya çıkarılmasıdır. Nitel olarak desenlenen bu araştırmada otuz öğretmen ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, görüşmeler ses kayıt cihazı ile kaydedilmiş, elde edilen bulgular betimsel veri analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Bu araştırmanın bulguları sonucunda, öğretmenlerin genellikle, bekleme süreli öğretim yöntemi, ayrık denemelerle öğretim yöntemi, fırsat öğretimi yöntemi ve temel tepki öğretim yöntemlerini daha çok tercih ettikleri ortaya çıkmıştır. Bu yöntemleri de; sınıf ortamında fazla materyal gerektirmeyen, kullanım kolaylığı olan ve velilerin de kolaylıkla anlayacağı yöntemler olduğu için kullandıkları belirlenmiştir. Öğretmenler işlevsel analiz yönteminin yararlı bir yöntem olduğunu belirtmelerine rağmen, görüşülen öğretmenlerin yarısının, bu yöntemi kullandıkları, diğer yarısının ise bu yöntemin kullanılmasının çok uzun zaman aldığından dolayı kullanamadıkları belirlenmiştir. PECS yönteminin ise, isim olarak bilindiğinin ancak içeriği hakkında öğretmenlerin çoğunlukla bilgilerinin olmadığı belirlenmiştir. Yardımla iletişim yönteminin öğretmenler tarafından genellikle tercih edilmediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu araştırmaya katılan öğretmenler otistik çocuklarla çalışacak öğretmenlere bekleme süreli öğretim yöntemi, ayrık denemelerle öğretim yöntemi, fırsat öğretim yöntemi ve temel tepki öğretim yöntemlerini kullanmalarını önerdikleri ortaya çıkmıştır.

It is observed that the teachers who teach autistic children use different methods and techniques to be able to teach communication skills (Kırcaali-İftar, 2003). However, there are very limited researches on teaching methods and techniques that the teachers prefer to use in the classroom where the children with autism are educated in Turkey. Therefore, the purpose of this study is to analyze the opinions and suggestions of teachers of children with autism on teaching methods and techniques to be able to teach communication skills. In this study, semi-structured interviews were used as one of qualitative research methods. The sample consisted of 30 teachers who were interviewed and the data were analyzed using the descriptive analysis technique. In the light of the study findings, teachers usually prefer Time Delay, Discrete Trial Training, Incidental Teaching, and Pivotal Response Training methods. It has been determined that they use these methods because the methods do not require too many materials in the classroom, and they are easy to use and easily usable by parents. Although they stated that functional analysis method is a useful method, it has been discovered that half of the teachers interviewed use them. The other half do not want to use it because it takes very long time to be used in the classroom. In addition, teachers know PECS as a name only but they do not have much knowledge about its content. Teachers in general do not prefer facilitated communication method to teach communication skills in the classroom. Finally, the teachers suggested Time Delay, Discrete Trial Training, Incidental Teaching, and Pivotal Response Training methods for other teachers when they want to teach communication skills to autistic children.