Tiroid disfonksiyonlarının plazma, idrar ve tükrük kortizol düzeylerine etkisi

Abstract

Tiroid hormon düzeyleri birçok hastalık, ilaç ve durumdan etkilenmektedir. Tiroid hormonlarının hipotalamo-hipofizer-adrenal aksı etkilediği bilinmekle birlikte hangi mekanizma ile etkilediği tam olarak anlaşılamamıştır Çalışmamızda hipertiroidi, hipotiroidi, subklinik hipertiroidi ve subklinik hipotiroidi hastalarını glukokortikoid metabolizması açısından karşılaştırmak için ülkemizde henüz rutin olarak kullanıma girmeyen tükrük kortizolü ile birlikte plazma ve idrar kortizol düzeylerini değerlendirdik Çalışmamıza 32 hipertiroidi, 28 hipotiroidi, 34 subklinik hipotiroidi ve 29 subklinik hipertiroidi olmak üzere 123 hasta katılmıştır. Çalışmaya katılan tüm hastaların serbest T3, serbest T4, TSH, TGAb, TMAb, ACTH, plazma kortizol, 24 saatlik idrar kortizol ve tükrük kortizol düzeyleri ölçüldü. Tüm hastalar tiroid USG ile değerlendirildi. TSH <1.00 µIU/ml olan hastalar ise tiroid sintigrafisi ile değerlendirildi Sonuç olarak; tiroid hormonlarının plazma, 24 saatlik idrar ve tükrük kortizol düzeyleri üzerine istatistiksel olarak anlamlı etki saptamadık. Bu konudaki literatürü gözden geçirdiğimizde tiroid disfonksiyonunun glukokortikoid metabolizmasını etkilediği yönünde yayınlar olduğu gibi, etkilemediği yönünde de yayınlar mevcuttur. Bizim çalışmamızda hipertiroidi, hipotiroidi, subklinik hipertiroidi ve subklinik hipotiroidi arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit etmedik. Bununla birlikte tükrük kortizol düzeyi plazma kortizolünün göstergesi olduğu için klinik pratikte kullanılabilir

Thyroid hormone levels can be affected by a number of disease, states and medications. It is well known that hypothalamo-hypophisial-adrenal axis is affected by thyroid hormones, however the underlying mechanism remains to be elacuated In our study, we evaluated the value of salivary cortisol which was not available in our country yet along with plasma and urinary cortisol level to compare hyperthyroid, hypothyroid, subclinical hyperthyroid and subclinical hypothyroid patients in terms of glucocorticoid metabolism We included 32 patients with hyperthyroidism, 28 patients with hypothyroidism, 34 patients with subclinical hypothyroidism and 29 patients with subclinical hyperthyroidism (totally 123 patients Plasma free T3, free T4, TSH, TGAb, TMAb, ACTH, plasma cortisol, 24 hour urinary cortisol and salivary cortisol levels were measured in all patients. Included in the study, all patients were evaluated by thyroid ultrasonography. The patients whose TSH levels below 1.00 µIU/ml were evaluated via thyroid scintigraphy In conclusion; we couldn?t detect any statistically significant effect of thyroid hormones on plasma, 24 hour urine and salivary cortisol levels. When we overview the literature there are conflicting reports, some of which are supporting and others are not supporting the subject that thyroid disfunction affects glucocorticoid metabolism. However, salivary cortisol levels can be used in clinical practise since it?s an indicator of plasma cortisol.