İnsanın silah kullanımı ilk çağlara dek uzanmaktadır. Başlangıçta beslenme gibi temel gereksinimler için kullanılan bir araç olan silah, zamanla insanoğlunun güvenlikle ilgili kaygılarının artması ile ilişkili olarak, bu kaygıların giderilmesi amacıyla kullanılan bir güç sembolüne dönüşmüştür. Ateşli silahlar ile oluşan kaza, cinayet ya da intihar olgularının Adli tıp bilimi içinde önemli bir yeri vardır. Otopsi ve olay yeri incelemesi yapan kişilere savcılık ve mahkemeler tarafından en sık sorulan sorulardan birisi atış mesafesi tayinidir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, 12 ve 16 kalibre, 55 ve 71 cm uzunluklarında, silindirik, yarım ve tam şoklu namlular ile 4, 6, 8 nolu saçmalar ve şevrotin içeren fişekler kullanılarak, 100, 150, 200, 300, 500, 1000, 1500 ve 2000 cm mesafelerden yapılan atışların sonuçlarını değerlendirdik. Bulgular: Çalışma sonucunda, av tüfeği ile yapılan atışlarda şok derecesi arttıkça saçma dağılımının azaldığı, saçma tanelerinin çapları küçüldükçe dağılımın arttığı, namlu uzunluğu arttıkça saçma dağılımının azaldığı, namlu iç çapının geniş olduğu silindirik namlularda saçma dağılımının daha fazla olduğunu tespit ettik. Sonuç: Av tüfeklerinin kullanıldığı olaylarda kullanılan silah ve fişekler ile test atışı yapmanın yeterli olmayacağı, olay yerindeki iklim koşullarının ve fişeklerin muhafaza edildiği şartlarında dikkate alınması gerektiği, aynı büyüklükteki farklı markalı fişekler ile farklı saçma dağılımları tespit edildiğinden barut miktarı ve barut özellikleri (nem, ısı vb.) standardize edilmeden ve test atışı yapılmadan saçma dağılımı hakkında hiçbir genelleme yapılamayacağı kanatine vardık.
The use of weapons by humans dates back to early ages. At the beginning, weapons were used as a tool to provide basic necessities such as food and in course of time, parallel to the increase of fear of human beings about their security, it turned out to be a symbol of power used to stop these fears. Incidents such as accidents, crimes or suicides in which firearms are used occupy an important place in Forensic Science. One of the most frequently asked questions by attorneys and law courts to officials carrying out post-mortem and crime scene investigation is the determination of firing distance. Material and Method: In this study, results obtained from firing cartridges No. 4, No. 6, No. 8 and buckshot cartridges from a distance of 100, 150, 200, 300, 500, 1000, 1500 and 2000 cm using 12 and 16 calibre, cylindrical, half and full choke shotgun barrels of length 55 and 71cm are evaluated. Findings: In the end of the study, it is found that in firings by shotgun as the choke grade increases the pellet dispersion reduces, while the shot diameter decreases the dispersion increases. Moreover, as the barrel length increases, the pellet dispersion decreases and in cylindrical barrels with large bore diameter, the pellet dispersion increases. Conclusion: It is concluded in this study that it is insufficient to perform test firings with firearms and cartridges used in incidents where shotguns are used, the climatic conditions at the crime scene and the conditions in which the cartridges are preserved should be taken into consideration and that it is not possible to make a generalization for dispersion patterns of shots without the amount and the characteristics of gunpowder being standardized and the test firings being performed since different pellet patterns of shots were observed when identical sized cartridges of different brands were used.
