Âşık İbrahim Karaçay hayatı, sanatı ve şiirlerinin incelenmesi

Abstract

Türk halk edebiyatını oluşturan ana unsurlardan biri de âşık edebiyatıdır. Kökleri çok eskilere dayanan âşık edebiyatı Türklerin Anadolu'ya gelmeleriyle birlikte, Anadolu'da da 14. yüzyıldan itibaren filizlenmeye başlamış, özellikle 17. yüzyıl ve daha sonraki dönemlerde yüksek seviyelere ulaşmıştır. Bugün Anadolu'da âşık edebiyatı bütün olumsuzluklara rağmen canlı olarak âşıklarımız tarafından devam ettirilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada âşık edebiyatının yaşayan temsilcilerinden Âşık İbrahim Karaçay ele alınmıştır. Çalışmamızın birinci bölümünde Âşık İbrahim Karaçay'ın soyu, ailesi, doğumu, kardeşleri, öğrenimi, askerliği, evliliği, çocukları ve mesleğinden bahsedilmiştir. Âşığımız İbrahim Karaçay 1 Mart 1963'te Erzincan'ın Tercan ilçesinin Çarkışla köyünde doğmuştur. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe bölümü mezunu olan âşığımız, Konya'nın Seydişehir ilçesindeki Enis Şanlıoğlu Lisesi'nde felsefe öğretmenliği yapmaktadır. Âşık Karaçay evli ve biri kız olmak üzere üç çocuk babasıdır. İkinci bölümde ise Âşık Karaçay'ın âşıklığı, mahlası, etkisinde kaldığı âşıklar ve kişiler, vb. konulara değinilmiştir. Üçüncü bölümde Âşık Karaçay'ın şiirleri muhteva ve şekil yönünden örneklerle incelenmiştir. Ayrıca şiirlerde geçen deyim, atasözü, yer ve kişi adlarına da yer verilmiştir. Dördüncü bölümde ise Âşık İbrahim Karaçay'ın şiirlerinden örneklere yer verilerek burada şiirler hece ölçülerine göre sıralanmıştır. Bu bölümde 2'si atışma, 12'si dörtlük olmak üzere âşığımızın toplam 126 şiiri yer almıştır.

One of the main elements in Turkish folk literature is âşık(bard) literature. The âşık(bard) literature which its roots go back to very old times, started to blossom in the fourteenth century in Anatolia and in particular it reached its top in seventeenth century and later. Today the aşık literature is maintained and continued by our bards (âşık) to all obstacles and negations. In this study; Âşık İbrahim Karaçay, one of the living prominent figures of âşık literature was studied. In the first part of this study; Âşık İbrahim Karaçay?s origin, birth, brothers and sisters, education, soldiering, marriage, children and job were presented. Âşık İbrahim Karaçay was born on first march of 1963 in Çarkışla village of Tercan county Erzincan. İbrahim Karaçay, graduate of Ankara University, faculty of letters, studied philosophy and has been teaching in Enis Şanlıoğlu high school in Seydişehir, in Konya. He is the father of one girl and two boys. In the second part; Âşık İbrahim Karaçay?s nickname, bardness and the people and bards he has been affected, were studied. In the third part, the poetry (ballads and lyrics) by İbrahim Karaçay were scrutinized and examined by its content style with different examples. Furthermore; idioms, proverbs and person, place names were also pointed out. In the fourth part; ballads by İbrahim Karaçay were listed according to syllabic meter with different examples. In this part; 126 ballads by our bard were totally given of which two are battle of words (atışma) and twelve are stanza.