Yüksek verimli düve ve ineklerde periparturient dönemde propilen glikol ve monensin desteğinin reprodüktif parametreler üzerine etkisi

Abstract

Sunulan tez çalışmasında; yüksek verimli holstein ırkı düve ve ineklere geçiş döneminde Monensin ve Propilen Glikol desteğinin enerji dengesi ve bazı reprodüktif parametreler üzerine olan etkisinin araştırılması amaçlandı. Materyal olarak 60 baş düve ve 3-6 yaşlarında 60 baş inek kullanıldı. Hayvanlar kendi aralarında 4 gruba (n=15 düve + n=15 inek) ayrılarak 1. grupdaki (M+P+) hayvanlara doğumdan 1 ay önce 30.4 gr Monensin (+) doğumdan 8 gün önce ve doğum sonrası (PP) 15. günde sabah-akşam 2 kez 400 ml Propilen Glikol verildi. İkinci gruptakilere (M-P+) sadece Propilen Glikol, 3. gruptakilere (M+P-) sadece Monensin belirtilen gün ve dozlarda verilirken 4. gruptaki hayvanlar (M-P-) kontrol olarak belirlendi. Hayvanlara doğum esnası, PP 30 ve 60. günlerde görsel olarak VKS (Vücut Kondüsyon Skoru) tayini yapıldı. Doğum şekli, Retentio Secundinarum (RS) oluşumu, PP ilk östrüsün oluşma zamanı gözlem, sürü yönetim verileri ve rektal palpasyon bulguları ile belirlendi. PP 10-30 ve 60. günlerde kan örneği alınarak, serum NEFA (Esterleşmemiş Yağ Asitleri), BHBA(Beta Hidroksi Bütirik Asit), glikoz, Ca ve P seviyeleri tayin edildi. Hayvanlar gönüllü bekleme süresinden sonra oluşan ilk doğal östrüslerinde tohumlandı ve gebelikler tohumlama sonrası 28-35 günlerde ultrasonografi ile belirlendi. Yapılan kan analizleri sonucunda inek ve düvelerde, postpartum 10-30 ve 60. günlerde ölçülen NEFA değerleri sırasıyla P+M+ grubunda 0.75, 0.70, 0.64, P+M- grubunda 0.89, 0.71, 0.6, P-M+ grubunda 1.03, 0.62, 0.53, P-M- grubunda 1.12, 0.75, 0.53 mEq/L olarak ölçüldü ve gruplar arası farklılığı önemli bulundu (P<0.05). BHBA değerleri sırasıyla, P+M+ grubunda1.13, 0.86, 0.73, P+M- grubunda 1.1, 0.80, 0.67, P-M+ grubunda 1.21, 0.90, 0.76, P-M- grubunda 1.22, 0.76, 0.64 mmol/L olarak ölçüldü ve gruplar arası farklılığın önemli olduğu tespit edildi (P<0.05). Glikoz değerleri sırasıyla, P+M grubunda 46.16, 52.76, 52.63, P+M- grubunda 41.36, 47.27, 55.17, P-M+ grubunda 45.57, 48.4, 51.03, P-M- grubunda 39.93, 44.33, 50.26 mg/dl olarak ölçüldü ve gruplar arası farklılığın önemli olduğu belirlendi (P<0.05). Ca değerleri sırasıyla, P+M+ grubunda 9.19, 9.76, 10.17, P+M- grubunda 10.28, 10.05, 10.58, P-M+ grubunda 10.08, 9.90, 10.39, P-M- grubunda10.1, 9.87, 10.67 mg/dl olarak ölçüldü ve gruplar arası farklılık önemli bulundu (P<0.05). P değerleri sırasıyla, P+M+ grubunda5.98, 5.74, 5.86, P+M- grubunda 5.98, 5.99,6.23, P-M+ grubunda5.94, 6.12, 6.27, P-M- grubunda 6.07, 6.02, 6.28 mg/dl olarak ölçüldü gruplar arası farklılık önemli olduğu görüldü (P<0.05). Doğum esnasında, PP 30 ve 60. günlerde vücut kondüsyon skorları sırasıyla, P+M+ grubunda 3.63, 3.03, 3.16, P+M- grubunda 3.57, 2.97, 3.13, P-M- grubunda 3.5, 3.0, 3.1, P-M- grubunda 3.53, 3.03, 3.18 olarak ölçüldü gruplar arası farklılığın önemsiz olduğu belirlendi (P>0.05). İneklerde ve düvelerde doğum şekilleri üzerine yapılan araştırmada gruplar arasında farklılık önemsiz bulundu (P>0.05). Retentio secundinarum insidansı; P+M+ grubunda ineklerde %13, düvelerde %26, P+M- grubunda ineklerde %20, düvelerde %33, P-M+ grubunda ineklerde, %26, düvelerde %33, P-M- grubunda ineklerde %40, düvelerde %26 olarak hesaplandı ve gruplar arasında farklılık önemsiz bulundu (P>0.05). Postpartum 30. gün sonunda siklik hayvanların insidansı P+M+ grubunda ineklerde %80, düvelerde %60, P+M- grubunda ineklerde %80, düvelerde %53.3, P-M+ grubunda ineklerde %66.6, düvelerde %80, P-M- grubunda ineklerde %66.6, düvelerde %53.3 olarak hesaplandı ve gruplar arası farklılığın önemsiz olduğu tespit edildi (P>0.05). Doğum-ilk östrüs verileri P+M+ grubunda ineklerde 24.6, düvelerde 33.2, P+M- grubunda ineklerde 27.27, düvelerde 35, P-M+ grubunda ineklerde 26.53, düvelerde 34.63, P-M- grubunda ineklerde 31, düvelerde 35.27 gün olarak gözlemlendi ve gruplar arasında farklılık önemli bulundu (P<0.05). Doğum-ilk tohumlama verileri P+M+ grubunda ineklerde 72 gün, düvelerde 77.13 gün, P+M- grubunda ineklerde 76.6 gün, düvelerde 78.33 gün, P-M+ grubunda 76.87 gün, düvelerde 81.6 gün, P-M- grubunda ineklerde 78.2 gün, düvelerde 82.07 gün olarak belirlendi ve gruplar arası farklılığın önemli olduğu görüldü (P<0.05). İneklerde doğum ilk-tohumlama aralığı düvelere göre daha kısa olduğu gözlendi. Doğum-ilk tohumlama sonucunda elde edilen gebelik verileri, P+M+ grubunda ineklerde %73.3, düvelerde %60, P+M- grubunda ineklerde %73.3, düvelerde %60, P-M+ grubunda ineklerde %47.6, düvelerde %53.3, P-M- grubunda ineklerde %53.3, düvelerde %53.3 olarak hesaplandıve gruplar arası farklılık önemli bulundu (P<0.05). Sonuç olarak; yüksek süt verimine sahip düve ve ineklerde geçiş döneminde propilen glikol ve monensin desteğinin RS insidansını ve erken laktasyon döneminde VKS kaybını azalttığı, doğum-ilk östrüs, doğum-ilk tohumlama aralığını kısalttığı ve ilk tohumlamada gebelik oranını artırdığı belirlendi. Ayrıca erken laktasyon döneminde negatif enerji dengesini kompanze etmede propilen glikolün kullanımının monensine göre daha etkili olduğu tespit edildi.

The aim of presented study was to investigate the effects of Monensin and Propylene glycol support given in the transitional period on energy balance and some reproductive parameters in high yielding Holstein heifers and cows. Sixth heifers and 60 cows aged 3-6 years were used as material. The animals were divided into 4 groups (n=15 heifers + n=15 cows in each group). In the Group-I (M+P+) heifers and cows were given 30.4 g Monensin one month prior parturition and 400 ml Propylene Glycol once 8 days before parturition and twice (in the morning and in the evening) on the 15th day postpartum. Animals in the Group-II (M-P+) received only Propylene Glycol, in the Group-III (M+P-) received only Monensin in the predetermined dose on certain days and in the Group-IV (M-P-) were defined as a control group. BCS was visually determined at the calving time, on the 30th and 60th days of lactation. Course of calving, retentio secundinarum, time of the first postpartum estrous were identified by using observations, DairyPlanC21 software data and rectal palpation findings. Serum NEFA, BHBA, Glucose, Ca and P levels were determined in blood samples obtained on postpartum 10-30 and 60th days. The animals were artificially inseminated on the first natural estrus after the voluntary waiting period and the pregnancies were diagnosed by ultrasonography between 28th-35th days after insemination. The blood tests performed revealed NEFA values measured on the 10-30th days and 60th day in heifers and cows to be 0.75, 0.70 and 0.64, respectively in the P+M+ group, 0.89, 0.71 and 0.6 respectively in the P+M- group, 1.03, 0.62 and 0.53, respectively in the P-M+ group and 1.12, 0.75 and 0.53 mEq/L respectively in the P-M- group; the difference between the groups was significant (P<0.05). BHBA levels were 1.13, 0.86 and 0.73, respectively in the P+M+ group, 1.1, 0.80 and 0.67, respectively in the P+M- group, 1.21, 0.90 and 0.76, respectively in the P-M+ group and 1.22, 0.76 and 0.64 mmol/L, respectively in the P-M- group; the difference between the groups was significant (P<0.05). Glucose values were 46.16, 52.76 and 52.63, respectively in the P+M group, 41.36, 47.27 and 55.17, respectively in the P+M- group, 45.57, 48.4 and 51.03, respectively in the P-M+ group and 39.93, 44.33 and 50.26 mg/dl, respectively in the P-M- group; the difference between the groups was significant (P<0.05). Ca levels were 9.19, 9.76 and10.17, respectively in the P+M+ group, 10.28, 10.05 and 10.58, respectively in the P+M- group, 10.08, 9.90 and 10.39, respectively in the P-M+ group and 10.1, 9.87 and10.67 mg/dl, respectively in the P-M- group; the difference between the groups was significant (P<0.05). P levels were 5.98, 5.74 and 5.86, respectively in the P+M+ group, 5.98, 5.99 and 6.23, respectively in the P+M- group, 5.94, 6.12 and 6.27, respectively in the P-M+ group and 6.07, 6.02 and 6.28 mg/dl, respectively in the P-M- group; the difference between the groups was significant (P<0.05). BCS during the delivery and on the 30th and 60th days postpartum were 3.63, 3.03, 3.16, respectively in the P+M+ group, 3.57, 2.97, 3.13 respectively in the P+M- group, 3.5, 3.0, 3.1, respectively in the P-M- group and 3.53, 3.03, 3.18, respectively in the P-M- group; no significant difference was found between the groups (P>0.05). Analysis of the course of calving among cows and heifers revealed a non significant difference between the groups (P>0.05). The incidence of RS was 13% and 26%, 20% and 33%, 26% and 33%, and 40% and 26% in cows and heifers, respectively in the P+M+ , P+M-, P-M+ and P-M- groups, respectively with no significant difference between the groups (P>0.05). The incidence of cyclic animals at the end of postpartum 30th day was 80% and 60%, 80% and 53.3%, 66.6% and 80% and 66.6% and 53.3%, respectively in cows and heifers in the P+M+ , P+M-, P-M+ and P-M- groups, respectively with no significant difference between the groups (P>0.05). Calving to first estrus intervalwas 24.6 and 33.2, 27.27 and 35, 26.53 and 34.63, and 31 and 35.27 days in cows and heifers, respectively in the P+M+, P+M-, P-M+ and P-M- groups, respectively with a significant difference between the groups (P<0.05).Calving to first insemination interval was 72 and 77.13 days, 76.6 and 78.33 days, 76.87 and 81.6 days, and 78.2 and 82.07 days, respectively in cows and heifers, respectively in the P+M+ , P+M-, P-M+ and P-M- groups, respectively with a significant difference between the groups (P<0.05). Calving to first insemination interval was observed to be shorter in cows compared to heifers. First service pregnancy rate was calculated to be 73.3% and 60% , 73.3% and 60%, 47.6%,and 53.3%, and 53.3% and 53.3% in cows and heifers, respectively in P+M+ , P+M-, P-M+ and P-M- groups, respectively with a significant difference between the groups (P<0.05). In conclusion, propylene glycol and monensin support in the transitional period in high yielding Holstein dairy heifers and cows was found to decrease the incidence of RS and BCS loss in the early lactation period, shorten the calving to first estrus and calving to first insemination interval, and increase first service pregnancy rate. In addition, propylene glycol was found to be more efficient in the compensation of the negative energy balance in the early lactation period compared to monensin.