Sosyal sorumluluk yaklaşımı bağlamında yerel medya mensuplarının haber üretim sürecini algılayış biçimleri: Konya yerel basın örneği

Abstract

Haberleşme gerekliliği ilk çağlardan bu yana insanlığın temel ihtiyaçlarından olmuş ve gelişen teknolojiyle önemi giderek artmıştır. Bu sebeple kitle iletişim araçları ve habercilik alanı her zaman toplumlar ve bireyleri kolayca etkileme avantajı sağladıkları için siyasal ve ekonomik güç sahiplerinin dikkatini çekmiştir. Bu bağlamda kitle iletişim araçlarının en önemli malzemesi olan haberin değerlendirildiği çalışmada, haber üretim süreci sırasında basın kurumlarının ve ekonomi-politik ilişkilerin arasındaki bağlantı değerlendirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca zaman içerisinde haber üretim süreçlerinde arasında zamanının unutulmaya yüz tutmuş etik kavramı sosyal sorumluluk kuramının önermeleri ile ele alınmış ve desteklenmiştir. . Bu alanda Türkiye çapında çok fazla araştırma yapılamamış olması çalışmanın önemini arttırmaktadır. Yerel basın çalışanlarının haber üretim süreçlerini ve bu süreçte sosyal sorumluluk kuramını ele alan çalışma kapsamında, Konya yerel basın mensuplarının dâhil olduğu saha araştırması yapılmıştır. Bu araştırma ile yerel ölçekte haber üretim süreçlerini etkileyen etmenler ve muhabirin haber üretim aşamasında etik unsura verdiği önem anlatılmak istenmiştir. 133 katılımcı ile yapılan anket çalışması sonuçları Faktör Analizi, Frequence Analizi, Q-Square Testi, Korelasyon Analizi, T-Testi ve Betimleyici İstatistik Analizi gibi istatistik testler kullanılarak yorumlanmış ve faktörler açıklanmaya çalışılmıştır. Katılımcıların verdiği cevaplar ışığında çalışma değerlendirildiğinde haber üretim sürecini etkileyen en önemli etken çalışılan kurumun çıkarları, haber üretim sürecini etkili en önemli etmen ise patron olarak tercih edilmiştir. Ancak faktör analizi sonuçları incelendiğinde ise toplumsal değerlerin haber seçiminde en önemli faktör olduğu görülmektedir.

Correspondence as necessity has become one of the basic requirements of humankind and with developing technology it has gained more importance. Consequently, mass communication vehicles and reporting always draw attentions of political and economical power owners because of its advantages which are to affect people and societies so easily. In this context, this study takes in hand the news the most important material of mass communication vehicle and the study will evaluate the relations between press organizations and economy-politic relations in the processes of news production. Beside this, the concept of ethic which has been forgotten because of news production processes will be taken in hand and supported by the proposals of social responsibility approach. Moreover, this study has gained more importance because there are so few studies about this subject in Turkey. In the content of study taking in hand the news production processes of local media workers and social responsibility theory, a survey in which local media workers in Konya has joined was conducted. With this survey, elements affecting news production process in local processes and importance of ethic by reporters in news production processes are told. The results of questionnaire conducted with 133 participants were commended with using statistical tests like Factor Analysis, Frequency Analysis, Q-Square Test, Correlation Analysis, T-Test and Descriptive Statistic. According to answers of participants, the most important element affecting news production processes is the economic benefits of news organization and boss. However, when to results of Factor Analysis is taken in hand, it is seen that social values are the most important elements for selection news topics.