Kırsal kalkınma; kırsal alanın ülke ekonomisine katkısının arttırılması, kırsal toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi, kır–kent arasındaki gelişmişlik farklarının azaltılması, dengeli ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması, doğal kaynaklar ve ekosistemlerin korunması–geliştirilmesi ve sürdürülebilir kullanılması açısından önemli bir araçtır. Bu yönüyle kırsal kalkınma olgusunun yalnızca mekânsal boyutu ile alınması ya da sadece sosyal ve ekonomik göstergelere dayandırılması, mevcut kırsal alan sorunlarının çözümüne olumlu katkı sağlamayacaktır. Tez çalışması kapsamında Türkiye'nin kırsal yapısını tarihsel temele dayanan süreç analizi ile kurumsal anlamda gerçekleştirilen kırsal kalkınma deneyimleri irdelenmekte, sürdürülebilirlik ilkesi temelinde ekolojik/çevresel, mekânsal, sosyal–kültürel, ekonomik, kurumsal–yönetimsel yapısı analiz edilmekte, sektörel düzeyde küme analizine dayanan bir metodoloji izlenmektedir. Tez çalışmasının amacı; Türkiye kırsal alanlarının sorunlarını, var olan potansiyel ve dinamikleriyle birlikte ele alarak, kırsal kalkınma deneyimleri ışığında mekânsal ve işlevsel karakteristikleri esas alan küme kurgusu içinde bir kalkınma modeli geliştirilmesidir. Tez çalışmasında, sanayi sektöründe kullanılmakla birlikte, farklı sektörlere yönelik çözümlemelerde de kullanılan kümelenme modeli/küme analizi yöntemi, kırsal kalkınma odaklı bir model önerisi olarak değerlendirilmiştir. Tezde önerilen kırsal kalkınma modeli olan "köy kümesi modeli"nin planlama, yönetim ve finansman boyutları olmak üzere üç bileşeni bulunmaktadır. Böylece kırsal kalkınma çabalarına yöntem açısından yeni bir katkı ve bakış açısı getirilmektedir.
Rural development is an important instrument for increasing contributions at country economy of rural areas, increasing life quality of rural society, decreasing gap of rural and urban, providing balanced and sustained development, protecting, developing and using sustainly of natural sources and ecosytems. For this angle, seen rural development on only spatial dimension or only social dimension or ecenomic dimension, is not going to contribute solving rural problems. In this thesis, rural experience is discussed, ecological-environment, spatial, social-culturel, ecenomical, institutional structures are examined in sustained basis, in sectoral level cluster analysis method is followed. The aim of this thesis is growing a development model which is basis on spatial and function characteristics while problems and potantion of Türkiye's rural areas are tackled. In thesis, cluster analysis which are used in industry and other sectors is used in rural development model. The village model which is suggested in this thesis has three components, which are dimens of planning, managing and financial. So a new contribute and a new approach are developed on angle of method for struggle of rural development.
