Bu tezin amacı, kentsel dönüşüm projelerinin sürdürülebilirlik potansiyellerinin değerlendirilebilmesinde Akıllı Büyüme ilkelerinin kullanılabilirliğinin ortaya konulmasıdır. Bu kapsamda günümüz mekân oluşumunda fiziki mekândaki denetimsiz ve yaygın büyümenin nasıl kontrol edilebileceği tezin en önemli kaygılarındandır. Kuramsal çerçevenin biçimlenmesinde öncelikle, kentsel yenileşme, kentsel dönüşüm kavramları ile kentsel gelişimi yönlendirici bir fırsat alanı olarak kentsel dönüşüm projelerini ele alan akıllı büyüme kavramına odaklanılmıştır. Tezdeki soruların cevaplanması için mevcut çözümsel yaklaşımlar geliştirilmiştir. Alan çalışması, hem sosyal, mekânsal hem de ekonomik içeriğin iç içe geçtiği bir bakış açısı kullanılarak araştırılmıştır. Bu bağlamda, akıllı büyüme ilkelerine yönelik, belediye seviyesinde derinlemesine görüşme föyü ve topluluk seviyesinde anket, proje özelinde de bir matris ve puanlama sistemi geliştirilmiştir. Bu puanlama sistemine göre belediye planlama çalışmalarının, kentsel dönüşüm alanlarında yaşayan topluluk fikirlerinin ve kentsel dönüşüm projelerinin akıllı büyüme yaklaşımına ne kadar uydukları değerlendirilmiştir. Tezde akıllı büyüme yaklaşımı, kentsel dönüşüm çalışmalarında sadece yapılmış uygulamaları değerlendiren değil aynı zamanda yapılması gerekenleri de belirleyen geniş bakış açısına sahip bir araç olarak kullanılmıştır. Çalışmada, Konya metropoliten alanda belirlenen 24 adet kentsel dönüşüm projesinden, alan odaklı dönüşüm özelliği gösteren 8 proje incelenmiştir. Bu tez, kentsel dönüşüm ve akıllı büyüme kavramlarını birlikte ele alarak, kentsel dönüşüm projelerinin, sürdürülebilir iyileşmenin sosyal, ekonomik ve fiziksel bileşenleri ile bütüncül olarak ele alınmasını sağlayabilmesi nedeniyle Türk planlama pratiği için önem taşımaktadır.
The aim of thesis is to reveal the usability of ?smart growth? principles in the evaluation of the sustainability potential of urban transformation projects. Within this scope, amongst the most important concerns of the thesis, is the question of how the uncontrolled and sprawled in the physical space can be controlled in the space formation of today. In the formation of the theoretical framework, the initial focus was on concepts of urban regeneration and urban transformation, and the concept of smart growth, which considers urban transformation projects as an area of opportunity for the direction of urban development. Analytical approaches were developed in order to answer the questions raised by the thesis. The case study was conducted from a perspective which involves social, spatial and economical contents. In this regard, a survey taking into account the smart growth principles was prepared for both municipality and community, and a matrix and a point scoring system was devised for this particular project. By means of this point scoring system, an evaluation was made so as to assess to what degree municipal planning studies, ideas of communities living in areas of urban transformation, and urban transformation projects complied with smart growth approaches. Smart Growth approach in this study is used as a tool of comprehensive viewpoint of not only evaluating the completed projects but also determining the works and arrangements have to be done in urban transformation projects. In the present study, among 24 urban transformation projects identified in the Konya metropolitan area, 8 projects with area-based regeneration characteristics were selected. As the present thesis discusses the concepts of Urban Transformation and Smart Growth, urban transformation projects in together with the social, economic and physical elements for providing sustainable regeneration is of importance for Turkish Planning practice.
