Bu araştırmada Konya bölgesinde yetiştirilen ve yapağısı işlenmek üzere bölgeye gelen farklı koyun ırklarına ait yapağı örneklerinin keçeleşmeleri üzerine çalışılmıştır. Araştırma kapsamında Akkaraman, Malya, Kangal, Norduz, İvesi, Merinos, Bafra, Dağlıç, Merinos Melezi, Pırıt, Herik, Güney Karaman koyun ırklarına ait yapağı örnekleri incelenmiştir. Seçilen oniki koyun ırkında, her ırk için tek bir koyundan örnek alınmıştır. Yapağı örneklerinin fiziksel özellikleri kaydedilmiştir. Elde edilen yapağı örnekleri yıkama, tarama gibi hazırlık işlemlerinden geçirildikten sonra keçeleştirilmeye tabi tutulmuştur. Ortaya çıkan keçeler randıman, incelik, lüle uzunluğu, ondülasyon, gerçek uzunluk ve kopma mukavemeti açısından objektif olarak değerlendirilmiştir. Yapağı incelik ortalamalarına bakıldığında en ince Merinos (20.33 µ), en kalın İvesi (40.47 µ) olarak kaydedilmiştir. Yapağı incelik ortalamaları arasındaki farklar önemli bulunmuştur (P<0.01). Lüle uzunluğu en kısa Merinos melezi (7.74 cm), en uzun Norduz (21.94 cm)'dur. 5 cm'deki ondülasyon en az Norduz (2.46 adet), en fazla Merinos (20.18 adet ) ölçülmüştür. Gerçek uzunluk en kısa Akkaraman (10.30cm), en uzun Bafra (24.94cm)'dır. Yapağı lüle uzunluğu, ondülasyon (5 cm'deki) ve gerçek uzunluk ortalamaları arasındaki farklar da önemli bulunmuştur (P<0.01). Keçe örneklerinin kopma mukavemeti değerlendirildiğinde en fazla direnç gösteren Güney Karaman (12.96 kg/cm²), en az direnç gösteren Dağlıç (2.49 kg/cm²)'dır. Araştırma kapsamında incelenen yapağı örneklerinin tamamı keçeleşmiştir. Her biri için uygun kullanım alanları önerilmiştir. Sonuç olarak Konya'da keçe için gerekli hammadde bulunmaktadır. Keçe yapımı için yapağı seçilirken öncelikle; incelik ve ondülasyona bakılmalı, diğer fiziksel özelliklerine de dikkat edilerek seçilmelidir. Seçilen ırklar arasında Merinos, Malya ve Merinos Melezi keçe yapımı için en ideal lif olarak belirlenmiştir.
In this study felting quality of wool samples, belonging to several sheep breeds raised in Konya and which were brought to Konya to be processed, were studied. Within the context of this study, wool samples from Akkaraman, Malya, Kangal, Norduz, İvesi, Merinos, Bafra, Dağlıç, Merinos Hybrid, Pırıt, Herik, Güney Karaman were analysed. For the chosen twelve breeds, only one sheep for every breed was sampled. The physical features of wool samples were recorded.Obtained wool samples were felted after preparation processes like washing and combing. The formed felts were evaluated objectively for efficiency, thinness, curl length, ondulation, real length and rupture endurance. As thinness averages were considered, the thinnest Merinos (20.33?), the thickest İvesi (40.47?) were recorded. The changes in the wool thinness averages were found to be important. (P<0.01) The shortestcurl length was Merinos Hybrid (7.74cm), the longest was Norduz (21.94cm). The least ondulation for 5 cm, Norduz (2.46 unit), the most Merinos (20.18 unit) was measured. The shortest real length was Akkaraman (10.30cm), the longest was Bafra (24.94cm). The length of wool curl, ondulation(for 5cm) and real length averages were also found to be important.(P<0.01) As the rupture endurance for the wool samples were evaluated, the most resistant was Güney Karaman (12.96 kg/cm2) and the least was Dağlıç (2.49 kg/cm2). All wool samples analysed during this study have felted.For every sample proper usage areas were suggested. In conclusion, the required raw material for felting exists in Konya.When choosing wool for felting, thinness and ondulation should be considered first, other physical features as well. Among the chosen breeds Merinos, Malya and Merinos Hybrid were stated as the most ideal fibers for felting.
