Bilindiği üzere Osmanlı'nın gözde malzemesi olan çini İznik ve Kütahya olmak üzere iki ana merkezde üretilmiş; bu iki seramik merkez arasında yüzyıllar boyunca devam eden rekabet ve ilişkiler onların üretim içeriğini, şeklini ve tarzını belirlemiştir. Osmanlı devletinin ekonomisi, sosyal yapısı ve kültüründe önemli yer kapsayan çini üretimi dış ve iç ticaret, mimarlık sanatı, inşaat faaliyeti, estetik anlayış ve güzellik kriterleri, yaşam tarzı gibi bir birinden uzak alanlara etki etmiş, aynı zamanda ülkenin Avrupa dünyasındaki imajının oluşmasında rol oynamıştır. Bu kadar büyük önem taşıyan tarihi üretimin uzmanlar tarafından defalarca konu alınması muhtevasında barındırdığı zengin birikimin tükenmesine neden olmamış; yeni yeni alanlar ve konular hep bulunmayı beklemiştir. Bu araştırmayı bekleyen konular arasında yer aldığını düşündüğümüz süsleme tasarımı tezimizde Kütahya merkeziyle sınırlı tutulmuş; geleneksel üretimin belli etkisi kapsamında olduğu düşünülen 1950'den günümüze kadarki seramik tabaklar timsalinde incelenmeğe çalışılmıştır. Araştırmanın üzerinde durduğu temel problem geleneksel seramik üretiminde yer alan tabak formlarının iç alan süsleme kompozisyon tasarımı ile yakın tarih sayılabilecek son dönem arasındaki ilişkilerin tespit edilmesi olmuştur. Bu çerçevede süsleme tasarımlarının sınıflandırılmasını oluşturarak hangi türden tasarımların terk edildiğini; hangilerinin ise çağdaş estetik talebe uygun görüldüklerini ortaya çıkarmak istenmiştir. Seramik sanatında süsleme tasarımı açısından önem taşıyan bu araştırma tasarımların çağdaş ortamda oluşum mantığına da ışık tutmalı, yaratıcı eylemde geleneksel ile yeniliğin tahmini dengesini belirlemiş olmalıdır.
As it is known, the tile that is the favorite material of the Ottoman Empire was produced in two main centers which are İznik and Kütahya and the centuries-long competition and relations between these two ceramic centers have determined their production content, shape and style. The production of tiles, which occupies an important place in the economy, social structure and culture of the Ottoman state, has influenced many distant areas such as foreign and domestic trade, the art of architecture, construction activity, aesthetic understanding, beauty criteria and lifestyle. At the same time, it played a role in the formation of the image of the country in the European world. The experts have worked on this historic production of such great importance many times but it has not caused the exhaustion of the rich accumulation that it contains; new areas and topics are always expected to be found. Our thesis of decoration design concept that we think is among the subjects waiting to be investigated is also limited to the center of Kütahya. The ceramic tiles thought to be under the certain influence of traditional production, dating from 1950 to the present day have been tried to be studied. The main problem of the research is the determination of the relationship between the interior decoration design composition of the plate forms involved in the traditional ceramic production and the recent period, which can be considered as recent history. In this context, by creating the classification of decorative designs, it is aimed to be revealed what kinds of designs were abandoned; and which kinds of designs are appropriate to contemporary aesthetic demands. This research, which is important in terms of ornamental design in ceramic art, should also shed light on the formation of designs in the contemporary environment and should determine the anticipated balance of innovation with tradition in creative action.
