İdare geleneğimizde yönetsel önem taşıyan ve aynı zamanda toplumsal yapının alt birimlerinden birisi olarak değerlendirilen mahalle, toplumun bir araya gelerek oluşturduğu en küçük birim özelliği göstermektedir. Mahallenin geçmişine toplumsal çerçeveden bakıldığında; dayanışma ahlakının geleneksel mahallenin temel taşı olduğu; İslam'ın cemaat içerisinde değer atfettiği bireye olan yaklaşım neticesinde imamı, esnafı ve bekçisiyle mahalledeki gündelik yaşamın, ahalinin birbiriyle olan samimi ilişkisi ve güveni üzerine sürdürüldüğü görülmüştür. Geleneksel mahalle, ahalinin can ve mal güvenliğinin sağlandığı, yakın ilişkilerin yürütülebildiği ölçüde kendisini muhafaza etmeyi başarmıştır. Fiziksel/teknolojik şartların sebep olduğu aydınlatma imkânlarının yetersizliği sonucunda hırsızlık benzeri birtakım asayiş olaylarının artması ve yangın olaylarının ivedi şekilde halka duyurulması gerekliliği gibi ihtiyaçlar üzerine mahallelerde bekçiler görevlendirilmiştir. Gerek mahalleli tarafından görevlendirilmeleri gerekse mahalleyi tanıyan kimseler içinden seçilmeleri nedeniyle bekçiler geleneksel mahallenin bir parçası olmuşlardır. Tanzimat Dönemi'yle birlikte hız kazanan değişimler doğrultusunda mahalle bekçiliği teşkilatı da farklılaşmış, devlet memuru sıfatı kazanan çarşı ve mahalle bekçileri ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada mahallenin iç yaşantısının aktarıldığı kaynaklar, gezginlerin seyahatnameleri ve idare geleneğimiz doğrultusunda, mahalle ve bekçi kavramlarının güvenlik olgusuyla birlikte ele alınarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Artan önemiyle birlikte gündemde olan çarşı ve mahalle bekçilerinin geçmişteki izlerinin takip edilmesi, eski mahalle yaşantısı ve mahallenin güvenliği hususunun incelenmesine fayda sağlayacaktır.
The district is considered as one of the sub-units of social structure, has shown the smallest unit characteristic that the society has come together. When you look at the past of the district from the social frame; As a result of the approach of Islam as an individual to which the community assigns value, it has been seen that the daily life in the district with imam, tradesman and warden is maintained on a sincere relationship and trust with each other. The traditional district has managed to retain itself to the extent that close relationships can be maintained by the peoples' life and property safety. Wardens have been assigned to the districts in order to decrease the number of cases of theft and necessity of public announcement of fire incidents urgently. Wardens became part of the traditional district because of the fact that they were made up of people who knew the district. In line with the changes that accelerated together with the Tanzimat Period, district wardens has also been differentiated and bazaars and district wardens who have won the title of state official have emerged. In this study, it was aimed to evaluate the concepts of district and warden in the direction of the sources of the inner district life, the travel books and the Turkish administrative tradition. Following the traces of the bazaar and district wardens who are on the agenda with increasing importance will help to examine the old district experience and the security of the district.
