Türk dili zenginliğinin tespiti için Anadolu ağızlarının kayıt altına alınması oldukça önemlidir. Her yörenin kendine ait bir sözcük ve kavram dünyasının olmasının yanı sıra dilin yöreden yöreye farklılık göstermesi de dil araştırmacılarına eşsiz malzemeler sunmaktadır. Türkiye Türkçesi ağızları içerisinde Batı grubunda yer alan Kastamonu ağzı da sahip olduğu kültürel ve tarihî özellikleri bakımından dil ve tarih araştırmalarının bütünlük sağlanmasında önemli bir yer teşkil etmektedir. Çalışmamızın konusunu birçok ağızda görülen fakat Kastamonu ağzında yoğun olduğu tespit edilen d > c ses değişimi oluşturmaktadır. Türkiye Türkçesi ağızlarında d > c ses değişiminin çoğunlukla benzeşme sebebiyle ortaya çıktığı görülürken Kastamonu ağzında yoğun olması; çalışma neticesinde teşekkül noktası bakımından birbirine yakın olan seslerin değişimine ve birbirine tercih edilmesinde Kastamonu diş ünsüzü olan /d/’nin diş eti ön damak ünsüzü olan /c/’ye dönüşme temayülü gösteriyor olması şeklinde yorumlanmıştır. Söz konusu ses olayının tespiti ve tahlili ile Türkçenin gelişim ve değişim mantığına ışık tutmak ve yorumlamaya katkı sağlamak amacı hedeflenmiştir.
It is so important to record the Anatolian dialects to determine the richness of Turkish language. Besides having different word and notion world of every region, language’s showing difference from region to region present unique materials to linguists. Being in the West group of the Turkish dialects, Kastamonu dialect has also an important place in terms of its cultural and historical features and in providing integration for language and history researches. Subject of this study is about d > c phonetic change, which is seen in many dialects, but intesively determined in Kastamonu dialect. While in Turkish language dialects; the d > c phonetic change seen mostly because of assimilation, being intensive in Kastamonu dialect; is because of /d/’s change tendecny to /c/ in result of the study in terms of association changing of the phonetics that are close and preferred one another. With the determination and analysis of mentioned phonetic issue, it is aimed to enlighten the development and change of Turkish langugae and provide interpretatiton opportunity.
