Bu çalışmada Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinlerinde yer alan; ancak bugün için Türkiye Türkçesinde kullanılmayan Türkçe tıp terimlerine yer verilmiştir. İnceleme konusu olan bu terimler; organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adlarıdır. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak birçoğu Türkiye Türkçesi ağızlarında yaşayan bu terimlerin ortak kullanımdan düşmesi ve yabancı dillerden alınan karşılıklarının bunların yerine geçmesi araştırılmıştır. Kullanımdan düşme işlemi, sadece yabancı dillere ait sözcüklerin Türkçe sözcüklerin yerine geçmesi biçiminde olmamıştır. Söz konusu sözcüğün dengi olan başka bir Türkçe sözcüğün ortak kullanımda devam etmesi, diğerinin ise ortak kullanımdan düşüp sadece Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alması biçiminde de olmuştur. Araştırmanın kapsamı dâhilinde, Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinleri üzerine yapılan çalışmalar taranmış, elde edilen organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adları Güncel Türkçe Sözlük esas alınarak Türkiye Türkçesinde kullanılıp kullanılmadığına göre sınıflandırılmıştır. Sınıflandırmanın ardından Türkiye Türkçesinde kullanılmayan terimler incelenmiştir. Bunun sonucunda, Eski Anadolu Türkçesindeki bazı tıp terimlerinin bugün ortak kullanımdan düştüğü ve yerine yabancı dildeki karşılıklarının geçtiği görülmüştür. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak onun bazı ağızlarında var olan birtakım sözcüklerin ise zaman içerisinde unutulup Türklerin dünyasından uzaklaşabileceği sonucuna varılmıştır. Bunun sebebi ise, söz konusu sözcüklerin ortak kullanımdan düşmesi nedeniyle sadece ağızlarda yaşamaya başlaması ve şehirleşmenin de etkisiyle sözcüğün yer aldığı ağzı kullanan insanlarının sayısının gittikçe azalmasıdır.
Turkish medicine terms that are available in the medicine texts written in Old Anatolian Turkish but not used in Turkish any more have been examined in this study. These terms include organ and disease names. The reason why the terms which are not used in Turkish today but of which are available in Turkish dialects died in the process of time and the foreign terms that replace them have been investigated. The process of dying has not been carried out only in the form of replacing Turkish words with foreign ones. The process has also been carried out by the using of another Turkish word that is equivalent to the dying words and the words that are available in Turkish
dialects. In this study studies on medical texts written in Old Anatolian Turkish were examined, and
organ and disease names available in the texts were categorised according to the criterion that is
whether they were used in Turkish or not, based on contemporary Turkish dictionary. After the
process of categorisation, the terms that are not used in Turkish were examined. In the result of this
study, it is explored that some of the medicine terms that were used in Old Anatolian Turkish are not
used anymore and replaced by foreign word equivalents. Also, the results show that the terms not
used in Turkish today but available in some Turkish dialects may die in the process of time. The
reason lying behind this situation is starting to live only in Turkish dialects due to the fact that the
terms are not used any more in Turkish and the decreasing number of people using these Turkish
dialects as a result of urbanization.
