Türkmenistan’dan sonra Türkmence ile en fazla yazılı eser Afganistan’da verilmektedir. Ancak
Afganistan’da verilen bu eserlerde standart Türkmenistan Türkmencesinde görülmeyen bir
çok şekil bilgisi özelliği kullanılmaktadır. Bu şekillerin çoğu Oğuz grubu Türk yazı dillerinde
görülmeyen şekiller olup, Çağatay-Özbek yazı dili koluna ait özelliklerdir. Standart dışı diye
nitelendirdiğimiz bu şekiller, her eserde aynı sıklıkta geçmemektedir. Bu kullanım sıklığı, medrese
eğitimi almış ve klasik edebî mahfillerde yetişmiş yazar ve şairlerde artarken, sözlü gelenekten
yetişmiş olanlarda azalmaktadır. Bu çalışmada, Afganistan’da yayımlanmış Türkmence
eserlerde geçen ve standart Türkmenistan Türkmencesine uymayan Çağatay-Özbek yazı dili
koluna uygun şekiller ile Afganistan Türkmenlerinin ağız özelliklerinin metinlere yansıtılmış
şekilleri tespit edilerek incelenmiştir.
The most written work with the Turkmen is given in Afghanistan after Turkmenistan.
However, many features of morphology that not seen in standard Turkmenistan Turkmen
are used in work given in Afghanistan. Many of these are not seen in Oghuz group of Turkish
written languages, these belong to Chagatai-Uzbek literary. This shapes called non-standard
are not used at the same frequency in each work. This frequency of use is decreased in writers
and poets that trained from oral tradition while increased that trained in Madrasa and classical
literary school. In this study it was analyzed and ascertained becoming to Chagatai-Uzbek
literary language forms became in Turkmen work published in Afghanistan and no confirmed
to standard Turkoman Turkmen with reflected forms of dialect feature of Afghanistan
Turkmen in the text.
