Matbaa yayıncılığının başlaması ve modern dönemde devletlerin merkezileşme çabaları, ulusal
dillerin oluşumuna katkıda bulunan iki önemli faktördür. Bu çalışmada, 19. yüzyıl Osmanlı yönetiminin
dil politikasının, Türkçe’nin ulusal dil haline gelmesindeki etkileri üzerinde durulmaktadır.
Osmanlı İmparatorluğu zamanın ihtiyaçlarını karşılamak ve azınlıkların başlattığı ayrılıkçı ulusçuluğun
etkilerini zayıflatmak amacıyla 19. yüzyılda bir dizi yapısal reformlar başlatmıştır. Yönetim
halkla ilişkilere ve kamuoyuna daha fazla önem vermek istemiştir. Bu istek, yönetimin dile
bakışında köklü değişiklikler meydana getirmiş ve devletin gazete yayıncılığına başlamasına neden
olmuştur. Gazete yayıncılığının yanı sıra, Osmanlı yönetiminin merkezileşmesi, modern eğitim
kurumlarının yaygınlaşması gibi olgular, beraberinde dilde standartlaşma ve sadeleşmeyi gündeme
getirmiştir. Bu yüzyılda, yönetimin izlemiş olduğu politikalar sonucu, konuşma dili ile yazı dili
arasındaki farklılık azalmaya başlamış ve İstanbul lehçesi, oluşmakta olan ulusal dilin temel formu haline almıştır.
The start of printing house and the trials of centralization of states in modern era are the two
important factors in reformation of national languages. In this article, the effects of Ottomans’
linguistics policies in 19th century on the formation of Turkish as anational language will be argued.
Ottoman Empire had started a series of structural reforms in 19th century in order to supply
the demands of the changing time and to prevent the effects of separatist nationalism of the minorities.
The government wanted to underline the importance of public relations and public opinion.
Therefore administration’s perception of language had gone under radical changes and the
state had started printing newspapers. Besides the printing of newspapers, some other causes such
as the centralization of Ottoman government and the spreading of modern education foundations
had necessitated the standardization and simplification of the language. In that century, as a result
of the policies applied by the government, the differences between written and spoken language
had started decreasing and the dialect of Istanbul had turned out to be the basis form of the
national language.
