Bu çalışmada fıkhulluga (filoloji) ve ilmulluga (dilbilim) terimlerinin anlam ve
içerikleri üzerinde durulmuş, her iki terimin Arap edebiyatındaki yeri ve önemi
incelenmiştir. Fıkhulluga terimi Arap edebiyatında ilk defa IV./X. yüzyılda, ikinci defa da
XX. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmıştır. Asırlar süren bu boşlukta fıkhulluga teriminin
Araplarca tekrar kullanıldığı belirlenememiştir. Ayrıca fıkhulluganın ilk ortaya çıktığı
dönemdeki anlamıyla yirminci yüzyılın ortalarında ortaya çıktığı dönemdeki anlamı da
birbirinden farklı olmuştur. Biz bu çalışmada ortaya çıkan bu farklılıklar ve sebepleri
üzerinde durmayı yeğledik ve her iki terimden kastedilen anlamların neler olduğunu
belirlemeye çalıştık. İlmulluga terimi dünyada XIX. yüzyılın baslarında kullanılmaya
başlanmış ve geçen bir iki asırda büyük gelişme göstermiştir. Araplarda bu terim ilmulluga
adıyla ve Avrupa’da anlaşıldığı sekliyle XX. yüzyılın baslarında tanınmaya başlamıştır.
Önceki dönemlerde Araplarda dil çalışmaları, el-Ulumu’l-arabiye adıyla ve Arapçaya tahsis
edilmiş bir şekilde yapılmakta idi. Arapların dil çalışmalarında Arapça; nahiv, sarf, belagat,
şiir, nesir, metin, edebiyat ve tarihi gibi çeşitli yönlerden ele alınmakta idi.
We focused on meanings and signs of Fıkhulluga (philology) and Ilmulluga
(linguistics) and examined the importance and meaning of both terms in Arab literature in
this study. Fıkhulluga firstly appeared at 4/10th centuries in Arab literature;however, there
was a long interval until mid-20th century concerning the issue. This term was not used by
Arabs at that time. Moreover, the previous implied meaning of Fıkhulluga was quite
different from the subsequent meaning of Fıkhulluga. We focused on these differences and
their reasons in this study and tried to determine implied meanings of both terms. The term
Ilmulluga came into being in the early 19th century throughout the world and it flourished
very well in the last two centuries. This term started to be known as Ilmulluga and the form
in Europe in the early 20th century in Arabs. In ancient times, language studies in Arabs
were conducted under the name of el-Ulumu’l-Arabiyye (Arabic knowledge) and by
dedicating to Arabic. Arabic was studied in several subjects such as nahiv (grammar), sarf
(morphology), stylistics, poem, prose, text analysis, literature and history, etc.
