Bu çalışmada tarihte cereyan eden belli bir olayın dinsel bağnazlıktan dolayı tarihi gerçekliğe
aykırı olarak anlatılmasına iyi bir örnek oluşturan Fransızların en eski destanı Roland Destanı’nı
(Chanson de Roland/ Yıl:1100) ele aldık. Fransız Edebiyatında Doğu’nun ele alınması Orta Çağ’a
kadar uzanır. Doğu kavramı, yüzyıllar boyunca çeşitli biçimlerde geliştirilmiştir. Orta Çağ Hristiyanları,
Hz. İsa’nın doğduğu kutsal toprakları Müslüman Türklerin elinden alma ülküsüne sahiptiler. Bundan
dolayı adı konulmuş ya da konulmamış birçok Haçlı Seferi yapmışlardır. İşte bunun gibi, “Chansons de
geste” adlı genel Fransız destanlarının bir bölümü olan Chanson de Roland (Roland Destanı) da
Fransız Kral Charlemagne’ın önderliğinde Fransızlar pagan olarak niteledikleri Endülüslü
Müslümanlardan İspanya’yı tekrar fethetme (Reconquista)ye girişmişlerdir (Göker, 1971: 3).
Fransızların bu Roland Destanı, Fransız Kral Charlemagne’ın 778 yılında İspanya’daki Müslümanlara
karsı yaptığı Haçlı Seferini anlatır. Tarihte Hristiyan Fransız askerleri, Fransa’ya geri dönmek için
Pirene Dağları’ndan geçerken Hristiyan Basklılar tarafında pusuya düşürülüp yok edildiler. Bu kanlı
çarpışmada, Fransız Kralı’nın yeğeni Roland da öldürüldü. Fransız Edebiyatının ünlü destanlarından
birisi olan Roland Destanı onun için yazıldı. Bu destanda, Roland’ın, öldürüldüğü sıradaki kahramanlığı
dile getirilmektedir. Tarihler, Charlemagne’ın, Saragosa’da yenilgisinden sonra Fransa’ya doğru
çekilirken, Pirene Dağları’nın en dar geçidi olan Roncevaux’da pusuya düşürüldüğünü, Fransızların bu
beklenmedik baskın sırasında çok büyük kayıplar verdiğini, hatta askerlerinin hemen hemen
tamamının öldürüldüğünü yazarlar. Burada ilginç olan, baskını yapan Hristiyan Basklılar idi. Fakat
tarih içinde büyük bir mitoloji meydana geldi ve destanda düşman, Hristiyan Basklılar iken Müslüman
Araplar oldu. Bu, dini fanatizmin, tarihi olayları nasıl çarpıttığını göstermektedir.
In this study, we would like to handle The Song of Roland, the oldest epope of French
literature constituting a good and interesting example for the anachronic narration of a given historical
event, which occured in the history. The existence of the Orient in the French literature dates back to
the Middle Age. In this period, the religious feelings play a great role on the comprehension of the
Orient. The Christians of the Middle Age were aspiring to go to the Holy Land, where Jesus Christ was
born, and they aimed to retrieve the Holy Sepulchre of Jesus Christ from the Turks. This situation
would increase the Crusades. In The Song of Roland (French: La Chanson de Roland), it was told that
the campaigns of the French King Charlemagne were made againts the Muslims of Saragosse, also
named as “Saracens”. This French epope describes the story of this crusade of Charlemagne against
the Muslim Saracens in Spain. The content of the poem passes beyond the historical event: The
Basque Christians, who destroyed Charlemagne’s Frankish army at Roncevaux Pass in the mountains
of the Pyrenees, were transformed into Muslim Saracens presented as pagan in The Song of Roland.
This epope shows us how the religious fanatism transformed the real historical events into anachronic
events.
