İstanbul politik, tarihi, dini ve kültürel özelliklerinden dolayı birçok ülke için önem taşımaktadır, bu
ülkeler arasında Rusya özel bir öneme sahiptir. Özellikle tarihi ve dini ilişkiler çerçevesinde ele
alındığında Rusya-İstanbul ilişkisinin temelleri Ortodoksluğun Bizans'tan kabulü ile birlikte X. yüzyıla
dayanmaktadır. Ruslar için öncelikli olarak dini bir merkez olan İstanbul, hac ziyaretleri nedeniyle
birçok Rus'u ağırlamıştır. Dini, ticari, politik ziyaretlerin sıklaşması ile birlikte İstanbul Rus edebiyatında
da yansımasını bulur. Gezi edebiyatının ilk örnekleri Rusya'da XII. yüzyıl içinde elyazmaları ile birlikte
ortaya çıkar ve bu elyazmalarında sık sık İstanbul konu edinilir. Bu eserler bizlere İstanbul 'un tarihi,
yerleşimi, mimarisi, sanat tarihi hakkında birçok bilgi vermektedir. İstanbul'un Rus edebiyatında
elyazmaları ile başlayan serüveni günümüze kadar devam etmiştir. Bazen gezi notu, bazen bir edebi
eserin konusu bazen de diplomatik notlar arasında sık sık ele alman İstanbul, XX. yüzyılda çok daha
fazla önem kazanarak birçok eserde konu edinilmiştir. Devrim sonrasında Rusya'yı terk eden birçok
Rus yazan eserlerinde İstanbul'a sık sık değinmiş veya bizzat İstanbul merkezli eserler vermişlerdir.
Bunlar arasında Nobel ÖdüITü !varı Bunin, Joseph Brodski'nin yanı sıra Nadejda Teffi, Arkadiy --
Averçenko, İlya Zdaneviç sayılabilir. Bu yazarların eserlerinde özellikle işgal İstanbul'u ile ilgili birçok
ilginç bilgiye rastlanmaktadır. Bu çalışma içerisinde genel hatlarıyla İstanbul'un Rus edebiyatındaki
yansımalarına değinilmeye çalışılmıştır.
lstanbul is one of the most important cities in the world for some countries tike Russia due to its
political, historical, religious and cultural features. Relationships between Russia and Istanbul began in
the X-th century with the acceptance of Orthodox from Byzantium. Since then Istanbul has become a
religious centre for Russian citiziens and Russians started to visit lstanbul to become pilgrims. Visits to
lstanbul and other religious countries played important role to the birth of joumey works in literature.
in Russian literature journey studies firstly appeared at the beginning of XII-th century. Russian
manuscript works gives us knowledge about early Istanbul, its localiıation, architecture, history of art.
in XX th century after the Revolution, lots of Russian writers tike lvan Bunin, Joseph Brodsky, Nadejda
Teffi, Arkadi Averchenko, Ilia Zdanevich abondoned Russia and moved to Istanbul. in their literary
works İstanbul became one of the important themes. · in these writers' studies we can find interesting
knowledges about İstanbul, which is under military occupation. In this study we tried to show İstanbul's
reflections in Russian literature.
