Osmanlı tarih araştırmalarında mahalle, mahalleyi oluşturan yapılar ve ev tipolojisi üzerine birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalar ya mekânsal açıdan mahalleyi değerlendirmiş ya da normatif kuralların denetleyici misyonunu üstlenen yerel görevliler üzerinden ele alınmıştır. Tipik Türk-Osmanlı mahallesinin yapısal özellikleri ve konut tipolojisi bölgesel çapta detaylı çalışılmasına rağmen Kırım şehirleri açısından oldukça sınırlı bilgiye sahibiz. Bahçesaray mahalleleri üzerine herhangi bir çalışmanın bulunmaması söz konusu konunun ele alınmasını gerekli kılmıştır. Bu makalenin amacı Osmanlı ve Kırım mahallelerinin hangi açılardan benzerlikler ve farklılıklar içerdiğini ortaya koymaktır. Aynı zamanda mahalleleri oluşturan temel yapılar arasında yer alan konutların yapısal özellikleri de inceleme konusu olacaktır. Edraw-Max isimli bir mimarlık programına kadı sicillerinden edinilen veriler işlenerek kimin kime komşu olduğu, yapıların düzenli bir şekilde mi yoksa gelişigüzel şekilde mi imar edildiği tespit edilmeye çalışılacaktır.
There have been many studies on neighbourhood and neighbourhood buildings and house typology in Ottoman historical research. Such studies have either assessed the urban quarters in terms of spatiality or focused on local officials who controlled the application of normative codes. Although the structural characteristics of the typical Turkish-Ottoman neighbourhood and house typology in various regions have been studied in detail, we have very limited knowledge of Crimean cities. The lack of study of Bakhchisaray neighbourhoods makes it necessary to research the topic. The purpose of this article is to reveal the similarities and differences that exist between the Ottoman and Crimean neighbourhoods. The structural characteristics of the basic houses constituting the neighbourhood are also examined. By entering the data obtained from the Sharia court registers into the architectural program called Edraw-Max, we attempt to identify neighbours and to determine whether a house or another building was constructed in a regular or haphazard manner.
