Selçuklu dönemi seramiklerinde simgeler ve semboller

Abstract

Selçuklu İmparatorluğu tarihsel süreçte ilk defa 10.yy'da ismini duyurmuştur. Kınık boyunun mensubu ve lideri Selçuk Bey tarafından temelleri atılan ve küçük bir boydan İmparatorluğa giden bu süreçte dört kola ayrılmışlardır. Kirman, Suriye, Irak ve Anadolu Selçuklular. Selçuklu toplum yapısının, çok türlü ve uluslu bir kültür ortamında olmasına rağmen sanatında benzer özellikler göstermektedir. Bu benzerlik seramik sanatında da paralelliğini ve sürekliliğini devam ettirmiştir. Bu bağlamda araştırma dört kategoride değerlendirilmiştir. İlk üç kategoride tarihsel süreçleri, bünye özellikleri ve uygulanan dekor teknikleri bakımından incelenmiştir. Araştırmanın son bölümünde, Selçuklu seramiklerinde kullanılan simge ve semboller incelenmiş ve Selçuklu seramiklerinde kullanılan insan, bitki, hayvan ve geometrik semboller hakkından yapılan araştırmalar doğrultusunda sembol ve simgelerin algılanış biçimleri, kültürel, tarihsel ve mitoloji ışığında belirlenmeye çalışılmıştır.

In the historical process; The Seljuk Empire name is firstly known in the 10th century. The founder and leader of The Seljuk Empire is Selcuk Bey who is one of the member of Kiniks. While the process of going to big empire it separated into four branches which are Kirman, Syria, Iraq and Anatolian Seljuks. The Seljuks Empire cultural environment is multinational and multicultural so these factors also influence the art of the Seljuks Empire. This similarity has continued in the art of ceramics. In this context, the research was evaluated in three categories. The first two categories have been examined in terms of their historical processes, body characteristics and applied decor techniques. In the last part of the study, symbols that used in Seljuk ceramics were examined. In the direction of the researches studying about the human, plant, animal and geometric symbols used in Seljuk ceramics, the ways in which symbols are perceived have been tried to be determined in the light of cultural, historical and mythology.