Kültürel mirasın belgelenmesinde ve restorasyon uygulamalarında geometrik
veriler elde eden lazer tarama teknolojisinin kullanılması ile geleneksel yöntemlere göre
hızlı, kolay ve hassas ölçümler yapılabilmektedir. Tarihi yapı ile ilgili verilerin
doğruluğu tüm koruma ve karar verme sürecini doğrudan etkilemektedir. Lazer tarama
verilerinin işlenmesi ile farklı amaçlı 3D modeller üretilebilmekte, çalışmalar internet
üzerinden paylaşılabilmektedir. Bunlarla beraber yapı ile ilgili detaylı biçimsel analizler
yapılabilmekte ve ilgili birçok mühendislik alanına veri transferi sağlanabilmektedir. Bu
avantajlarına rağmen teknolojinin henüz genel mimari proje üretiminde yaygın
kullanılamadığı söylenebilir. Kullanılan aletlerin ve veri işleme yazılımlarının pahalı
olması yaygın kullanımın önündeki en önemli engel olarak görülmektedir. Bunun
yanında konunun mimarlık disiplininin eğitimi içerisine yeterince girememesi ve bu
alanda çalışan araştırmacı sayısının az olması mimarlık alanında kullanımını
sınırlandırmaktadır. Çalışma kapsamında, mimari kültür mirası yönü ile zengin olan
Türkiye’deki son on yılda çok sayıda koruma projesi üretimi göz önüne alınarak, bu projelerdeki lazer tarama teknolojisinin kullanım olanaklarına değinilmiştir. Bu
kapsamda; Aksaray ilinde sivil mimarlık örneği bir konutun belgeleme çalışması ile
teknolojinin olumlu ve olumsuz yönleri araştırılmış, Türkiye genelinde lazer tarama
teknolojilerinin kullanım olanaklarına yönelik değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada
teknolojiye erişim, veri kalitesi, arazi çalışması ve ofis çalışmalarında karşılaşılan
problemlerle, süre, sonuç ürün ve hassasiyet bakımından elde edilen avantajlar, yersel
lazer tarama tekniği üzerinden değerlendirilmiştir.
Detailed and accurate measurements can be done by using laser scanning
technology compared to conventional methods in documentation of cultural heritage.
Accuracy of measured data directly affects the protection of historical buildings and
decision-making process. By processing laser scanning data, multipurpose 3d models
could be obtained and all work and results could be shared via internet. Moreover, a
detailed analysis of the building can be made with this data and it can be transferred to
all related engineering and archeological fields. Despite the advantages of this
technology, it has not been used widely yet in production of architectural projects. High
cost of equipment and data processing software have been seen as main obstacles for
widespread using of this technology. As well as, lack of integration of this topic into
architectural education and less number of researcher studying in this field restrict the
use of laser scanner. In this paper, evaluations were made in order to define the
possibilities by using laser scanner technologies in process of restoration projects of
which number is getting increased in last decades in Turkey. Positive and negative
aspects of technology observed in survey process were given with a case study, a traditional and historical house in province of Aksaray and some reviews related to
potential use of laser scanner technologies were made in Turkey. In this study faced
problems in terms of technology access, data quality, field study and office study and
advantages in time, final result and precision are evaluated through case study.
