Yaşam becerileri programının (YBP) 4 yaş çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada Yaşam Becerileri Programı'nın anaokuluna devam eden 4 yaş çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi incelenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni anaokuluna devam eden 4 yaş çocuklarının "problem davranışları ve sosyal becerileri"; bağımsız değişkeni ise "Yaşam Becerileri Programı"dır. Araştırmanın çalışma grubunu Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullardan tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilen Melikşah Anaokulu ile Öğretmen Fuat Altan Anaokuluna 2012-2013 Eğitim Öğretim yılında devam eden 4 yaş grubundaki 31 deney 31 kontrol grubu olmak üzere toplam 62 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma ön test-son test-izleme testi kontrol gruplu deneysel desende gerçekleştirilmiştir. Deney grubundaki çocuklara okul öncesi eğitim programına ek olarak 12 hafta süreyle haftada 2 gün, günde 1 saat "Yaşam Becerileri Programı" uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocuklar ise okullarında uygulanan okul öncesi eğitim programına devam etmişlerdir.Araştırmada veri toplama aracı olarak W. Merril tarafından 1994 yılında geliştirilip Alisinanoğlu ve Özbey (2009) tarafından Türk çocuklarına uyarlaması geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği (Preschool and Kindergarden Behaviour Scale-PKBS–2) kullanılmıştır. Verilerin analizinde, bağımlı gruplar için t testi ve bağımsız gruplar için t testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre yaşam becerileri programı çocukların sosyal becerilerini, sosyal işbirliği, sosyal etkileşim ve sosyal bağımsızlık ve sosyal kabul becerileri puan ortalamalarını anlamlı düzeyde artırmaktadır. Ayrıca yaşam becerileri programı uygulanan çocukların dışa yönelim problem davranış, içe yönelim problem davranış, antisosyal davranış ve benmerkezci davranış puan ortalamalarında anlamlı düzeyde düşüş görülmüştür. Yaşam becerileri programının kalıcılığını sınamak amacıyla deneme grubu çocuklarının sosyal becerilerine ve problem davranışlarına ilişkin son test puan ortalamaları ile izleme testi puan ortalamaları karşılaştırılmış ve eğitimin etkisinin 12 hafta sonunda da devam ettiği bulunmuştur. Yaşam becerileri programının 4 yaş çocuklarının problem davranışlarını azaltmada ve sosyal becerilerini geliştirmede etkili olduğu görülmüştür.

In this research the effect of Life Skills Program on problem behaviors and social skills of 4-year-old kindergartners is analyzed. Dependent variable of the research is "problem behaviors and social skills" of 4-year-old kindergartners; independent variable is "Life Skills Program".The study group of the research is created by a total of 31 sample and 31 control group that is 62 4-year-old kindergartners that go to Melikşah Kindergarten and Öğretmen Fuat Altan Kindergarten in 2012-2013 school year that are selected among the schools connected to Konya Provincial Directorate for National Education via random cluster sampling method. Research is realized in experimental pattern with pretest-posttest-permanence test control group. "Life Skills Program" is applied to the kids in sample group for 12 weeks by 2 days per week and 1 hour per day in addition to the preschool education program. Kids in the control group continued their preschool education program applied in their schools.In the research Preschool and Kindergarten Behavior Scale-PKBS–2 is used that is developed by W. Merril in 1994 and whose adaptation to Turkish kids and validity and reliability studies are made by Alisinanoğlu ve Özbey (2009). In the analysis of data, t test for dependent groups and t test for independent groups. According to the results obtained from the research life skills program increases the social skills, social cooperation, social interaction and social independence and social acceptance skills point averages of kids significantly. Also, a significant level of decrease is observed in extravert problem behavior, introvert problem behavior, anti-social behavior and egocentric behavior point averages of kids that are applied life skills program. In order to test the permanence of life skills program, last test point averages related to the social skills and problem behavior of sample group kids and monitoring test point averages are compared and it is found that effect of education continued even at the end of 12 weeks. It is observed that life skills program is effective in reducing problem behaviors and developing social skills of 4-year-old kids.