Konya ilinde Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başvuran 1-5 yaş grubu çocuklarda protein enerji malnutrisyonunun risk faktörleri Dr. SeralNavdar Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı TIPTA UZMANLIK TEZİ / Konya, 2015 Amaç: Protein enerji malnütrisyonu, çocukluk çağında, özellikle okul öncesi dönemde yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu ortaya çıkan önemli bir sağlık sorunudur. Malnütrisyon öncelikle büyüme ve gelişmenin yoğun ve hızlı bir biçimde gerçekleştiği 1-5 yaş grubu çocukları daha fazla etkilemektedir. Çalışmamızda 1-5 yaş grubu çocuklarda protein enerji malnütrisyonunun risk faktörlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya, Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Polikliniği'ne 1 Ocak 2013–1 Ocak 2015 tarihleri arasında başvuran çocuklar alındı. Waterlow ve/veya Gomez malnütrisyon sınıflamalarından herhangi birine göre protein enerji malnütrisyonu tanısı alanlar araştırma grubunu (215 çocuk), her iki değerlendirme yöntemine göre normal saptanan çocuklar ise kontrol grubunu (220 çocuk) oluşturdu. Aynı araştırmacı tarafından, tüm çocukların ailelerine yüz yüze görüşme tekniği ile 51 soruluk anket uygulandı. Ankette ailelerin sosyodemografik ve sosyoekonomik özellikleri, beslenme konusundaki bilgileri, çocuğun beslenme özellikleri, ailelerin ve çocukların besleme tarzı sorgulandı. Araştırma ve kontrol grubundaki çocuklar arasında malnütrisyona yol açabilecek etkenler karşılaştırıldı. Çalışmamızda istatistiksel analizler için Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 18.0 programı kullanıldı. Testlerin tümünde anlamlılık sınırı olarak p<0.05 kabul edildi. Bulgular: Araştırma grubundaki 215 çocuğun 100'ü (%46.5) erkek ve 115'i (%53.5) kız; kontrol grubundaki 220 çocuğun 122'si (%55.5) erkek, 98'i (%44.5) kız idi (P>0,05). Her iki gruptaki ailelerin çekirdek-büyük aile olma yüzdeleri, anne-baba yaşları ile BMI'leri, yaşanan bölgeler, ailede kronik hastalık öyküleri, evde yaşayan kişi sayıları, aynı odada yatan ortalama kişi sayıları, kardeş sayıları, kardeş gelişim düzeyleri, annenin hamile kalma yaşları, doğum sayıları, gebelik durumları, düşük-ölü doğum sayıları, anne sütü alma süreleri, ek gıdaya geçiş zamanları, anne, baba ve çocuğun medya ile geçirdiği süre benzer bulundu. Kontrol grubunda ailelerin öğrenim düzeyleri, çalıştıkları meslekler, ekonomik durumu araştırma grubuna göre daha iyiydi (P=0,001). Çalışmamızda annelerin yemek yedirme tarzı, çocuğa yaklaşımı ve çocukların beslenme alışkanlıkları doğru ve düzenli olduğunda malnütrisyon riskinin azaldığı görüldü (P=0,001). Sonuç: Konya ilinde malnütrisyona etki eden en önemli faktörler annelerin tamamlayıcı beslenme döneminde yaptıkları teknik hatalar ve sosyoekonomik özelliklerle ilgilidir. Hekimlerin annelere çocuk beslemesi konusunda eğitim vermeleri malnütrisyon gelişme riskini azaltabilir.
Protein energy malnutrition is an important health problem arising from deficient and imbalanced nutrition during childhood, particularly in the pre-school period. Malnutrition particularly affects children aged 1 to 5 years when growth and development are more pronounced and rapid. Our study aimed to determine risk factors for protein energy malnutrition in children aged 1-5 years. Method: This study included children presenting to Selçuk University Faculty of Medicine, Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition Outpatient Clinic between January 1st, 2013 and January 1st, 2015. Children diagnosed with protein energy malnutrition according to Waterlow and/or Gomez malnutrition classifications constitute the study group (n=215); children who were found normal according to both scales formed the control group (n=220). The same researcher also administered a 51-item questionnaire to allchildren's families with the face-to-face interview method. Itquestioned families' sociodemographic properties, knowledge about nutrition, nutritional properties of the children, and nutritional styles of children and their families. Factors that might lead to malnutrition were compared between children in the patient and control groups. Statistical analyses were performed with the help of Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 18.0. Statistical significance was set at p<0.05. Results: Among 215 children in the study group, 100 (46.5%) were male and 115 (53.5%) were female; of 220 children in the control group, 122 (55.5%) were male and 98 (44.5%) were female (P>0.05). Families in both groups were similar with respect to the percentages of elementary and large families, maternal and paternal age and BMI,region of residence, family history of chronic disease, number of people living in the house, mean number of people sleeping in the same room, number of siblings, sibling developmental level, maternal age at gestation, number of para, gravida, and abortions-still births, duration of breastfeeding, timing of transition to supplemental food, and time spent by mother, father, and child with media. Families in the control group had better educational status, jobs, and economic status (P=0.001). Our study revealed that the malnutrition risk was reduced by mothers' correct and organized feeding behaviors, attitudes to children, and children's nutritional habits (P=0.001). Conclusion: The leading factors influencing malnutrition in Konya province were technical errors committed by mothers during the supplemental nutrition period and socioeconomic status of the families. Education of mothers by physicians about child feeding may help reduce malnutrition risk.
