Post kor sistemlerinin fraktür analizi ve sonlu elemanlar stres analiz yöntemi ile değerlendirilmesi

Abstract

Kayıp diş yapısının restorasyonunda post kor sistemleri dişhekiminin en büyük yardımcısıdır. Postların kullanılmasının ana nedeni; dişlerin koronaldeki doku kayıplarının geri iadesi amacıyla yapılan restoratif ve final restorasyonlara desteklik ve retansiyon sağlamaktır. Bu çalışmanın amacı, günümüzde kullanılan estetik (Cosmopost, Everstick, Ribbond THM, Ribbond Dense ve Snowpost) ve estetik olmayan (Parapost paslanmaz çelik ve Ni-Cr döküm post) post sistemlerinin in vitro koşullarda kırılma dayanımlarını ve bilgisayar ortamında diş/post/kor sistemine kuvvet uygulandığında bu sistemde oluşan streslerin yoğunlaştığı bölgeleri tespit ederek yapılan testlerden elde edilen veriler ışığında karşılaştırmalı bir değerlendirme yapmaktır. Çalışmada, 120 adet maksiller kanin diş kullanıldı. Dişler her birinde 15'er diş olmak üzere 8 farklı gruba ayrıldı. Kontrol grubundakiler hariç diğer dişlerin serviko-radiks boyları 14mm olacak şekilde kronları köklerden ayrıldı. Servikalde 1mm genişliğinde basamak ve 2 mm boyunda ferrule hazırlandı. Kök kanalı prepare edilip lateral kondansasyon ile dolduruldu. Kök kanal dolgusu apekste 4mm kalacak şekilde boşaltıldı. Kök kanallarında 10mm derinlikte her post sisteminin kendine has rehber frezleri ile post yuvaları hazırlandı. Hazırlanan kökler silikon ölçü materyali ile kaplanarak periodonsiyum simule edildi. Post boyu, 10mm'lik kısmı kanal içinde 4mm'si kor içinde kalacak şekilde ayarlandı. Tüm sistemlerin simantasyonu Panavia F 2.0 ile yapıldı. Kor yapımında MultiCore HB kullanıldı. Bir test cihazı yardımıyla dişlerin palatinalinde singulum üzerinden dişin uzun aksıyla 45º açı yapacak şekilde diş/post/kor kırığı oluşana kadar kuvvet uygulandı ve kırılma dayanımı değerleri ve başarısızlık tipleri kaydedildi. Kırılma dayanımı testi sonucunda elde edilen veriler Kruskal Wallis ve Bonferoni düzeltmeli Mann Whitney U testi ile istatistiksel olarak değerlendirildi. Bu çalışmada ikinci olarak maksiller kanin diş içeren matematiksel modellerde farklı post kor restorasyon sistemleri simüle edilerek, fonksiyonel yükler altında diş dokusu ve restorasyonda oluşan stresler analiz edildi. İnceleme için bilgisayar destekli dizayn teknikleri (CAD) ve sonlu eleman modelleme yönteminden yararlanıldı. Çalışmada kontrol grubundan sonra en yüksek kırılma dayanımı değerini döküm post grubu vermiştir. En düşük kırılma dayanımı değerini gösteren grup Cosmopost sistemidir. Cosmopost sisteminden sonra Ribbond Dense< Ribbond THM< Everstick< Snowpost< Parapost, Döküm post ve Kontrol grubu olarak sıralanmaktadır. Cosmopost ve Ribbond Dense grupları arasında istatistiksel olarak fark bulunmadı (p>0.05). Parapost, Snowpost, Everstick, Ribbond Dense ve THM grupları benzer sonuçlar verdi (p>0.05). Yapılan sonlu eleman stres analiz modellerindede elastik modülüsleri dentine yakın olan post sistemleri stres dağılımında daha homojen dağılım gösterdiler. Bu sistemler Ribbond Dense, Ribbond THM, Everstick ve Snowpost'tur. Elastik modülü yüksek postlar Parapost, Cosmopost ve döküm post ise apeks 1/3 bölgede ve post boyunca kök içinde stres yoğunlaşmalarına sebep oldu. Sonuç olarak metal postlar en yüksek dayanımı göstermelerine rağmen sahip oldukları yüksek elastik modülüsleri yüzünden kırılma dayanımı avantajlarını tamir edilemez kırıklarla kaybetmişlerdir. Bu durumda tercih sıralamasında elastik modülüsü düşük, uygulaması kolay olan fiber postlar öne çıkmıştır. Diş hekimi için estetik sonucun yanında kalan dokunun devamlılığı da önemlidir. Diş dokusuna en az zarar veren grup ise Everstick post sistemi olarak bulunmuştur. Fakat uygulama kolaylıkları karşılaştırıldığında Snowpost sistemi Everstick post sisteminden çok daha kolay olan manuplasyonu ile tercih sebebidir.

Post and core systems are one of the best assistants for dentists in preparation of excessively damaged teeth. The aim of using posts: to replace the lost functions and esthetics of teeth which have cronal tissue loss and help in retantion to final restoration. Purpose of this study is to evaluate the esthetic (Cosmopost, Everstick, Ribbond THM, Ribbond Dense ve Snowpost) and non esthetic posts (Parapost Stainless Steel and Ni-Cr döküm post) by using in vitro fracture resistance test and finite element analysis for comparison. In this study 120 maxilary canin teeth were used. Teeth randomly divided into 8 groups of 15 patterns. Except the control group, the other teeth were seperated from the cervikal section in such a way that their root lengths were 14mm. On the cervikal section 2mm ferrule and 1mm shoulder type margin were prepared. Then root canal treatments were made with lateral condensation technique. After root canal treatment, root canals were emptied with drills until 4mm gutta perka left for apical sealing. All groups canals were made with their special drills and peeso reamers. Prepared teeth were silicoated to simulate periodontium. Posts length decided to be 10mm in root, 2 mm in ferrule and 3mm in core structure. Cementations were made with Panavia F 2.0. Core structures were made with MultiCore HB. Compressive-shear forces were applied to the samples with an angle of 45º from palatinal aspect. The types of fatiques and fracture loads were recorded. The data were analysed by Kruskal Wallis and Mann Whitney U with Bonferoni correction. In this study the second phase was loading a 3d section model of canin with finite element analysis and investigate the stress distribution in dental tissues and post-core systems under functional loads. We used computerized design techniques and finite element modelling fort his phase. According to the results of fracture resistance the Ni-Cr cast posts group had the highest loads after control group. The lowest fracture strength was obtained with Cosmopost group. After Cosmopost group the values were recorded as Ribbond Dense< Ribbond THM< Everstick< Snowpost0.05). Similar fracture strength values were recorded in Parapost, Ribbond Dense, Ribbond THM, Snowpost, and Everstick groups (p>0.05). In finite element analysis the materials which have similar elastic modulus to dentin were more succesful at distributing the stresses homogeniously in dentinal tissue than the materials with higher elastic modulus. These post-core systems were Ribbond Dense, Ribbond THM, Everstick and Snowpost. Parapost, cosmopost and Ni-Cr cast post with higher elastic modulus simulated localized stress all along the post till the apex 1/3 portion. As a result however the metal posts which showed highest fracture values, loose this advantage because of unrepairable root fractures they cause. In this situation with easier manuplation and acceptable stress distributions, Fiber posts are referable. The most favorable fractures were shown by Everstick group but this system has more complicated application than Snowpost. So according to the fracture values, fracture types and application level Snowpost was referable.