Devekuşunda kalbin yeri, kalbin yapısal özelikleri ve kalp arteria'larının anatomik özeliklerini belirlemek için yapıldı. Literatürde, devekuşlarının kalp ve koraner arterleri üzerinde yapılan araştırmalar yok denecek kadar az olduğundan bu çalışmanın yapılmasına ihtiyaç duyuldu. Araştırmada her iki cinsten ergin 25 adet devekuşu kalbi ve 8 adet devekuşu kullanıldı. Materyaller latex enjeksiyon ve corrosion cast metotları kullanıldı. Diseksiyonu yapılan materyallerin fotoğrafları çekildi. Terminolojide NAA (1993) baz alınarak yazıldı, yetersiz olduğu durumlarda NAV (1992)'den yararlanıldı. Yapılan çalışmada devekuşlarında kalbin thoracoabdominal bölgede hemen hemen dik pozisyonda, ikinci- beşinci kaburgalar arasında yerleştiği ve 3/5'nin sternum tarafından kuşatıldığı belirlendi. Araştırmada dexter-sinister çapının, cranio-caudal çaptan daha uzun olduğu, kalp ağırlığının vücut ağırlığının %0,99'nu teşkil ettiği görüldü. Sinus covernousus bölümüne v. cava cranialis sinister, v. cava cranialis dexter ile v. cava caudalis'in açıldığı, sağ atrium'da bulunan mm. pectinati'nin sol atrium'dan bulunanlardan daha çok genişlediği ve geliştiği belirlendi. Ventriculus sinister'in hacminin yaklaşık yarısını oluşturan camera pulmonalis'e, iki adet vv. pulmonales'in açıldığı belirlendi. Yarım ay şeklindeki ostium atrioventriculare dexter'in ağzında, valva ostium atrioventriculare'nin kassel yapıda tek kapaktan oluştuğu, oval şeklindeki ostiumatrioventriculare sinister'in ise tek cuspisten oluşmuş valva ostium atrioventricularis sinister'den oluştuğu tespit edildi. Ventriculus dexter'de mm. papillares'in bulunmadığı, ventriculus sinister'de ise üç adet bulunduğu belirlendi. Kalbin a. coronaria sinistra ve a. coronaria dextra tarafından beslendiği, yapısal olarak kalbin beslenmesinin memelilere daha yakın olduğu belirlendi. A. coronaria sinistra, r. profundus, r. superficialis olarak devam edip, r. circumflexus ve r. interventricularis paraconalis'e ayrıldığı belirlendi. A. coronaria dextra, r. profundus ve r. superficialis'e ayrıldığı, r. superficialis'in r. circumflexus olarak devam edip, r. interventricularis subsinuosus'u oluşturduğu belirlendi. A. coronaria sinistra ve a. coronaria dextra'dan ayrılan r. conales, conus arteriosus ve conus arteriosus'a yakın ventriculus dexter bölümünü beslediği tespit edildi. Septum interventriculare'nin vaskularizasyonunu a. coronaria sinistra'nın ve a. coronaria dextra'nın r. profundus'ları tarafından yapıldığı, ayrıca r. interventricularis paraconalis ve r. interventricularis subsinuosus'dan ayrılan rr. septales'lerin de yardımcı olduğu belirlendi. Sonuç olarak devekuşlarında kalbin yeri, kalbin yapısal özelikleri ve kalp arteria'larının anatomik özeliklerinin belirlendiği bu çalışma ile literatüre önemli katkı sağlanarak ileriki yıllarda yapılacak çalışmalara da bir ışık tutulduğu kanaatindeyiz.
The aim of this investigation is to determine the place of the heart, its structural features and the anatomic features of the arteries of the heart of the ostrich. In the literature, there is only a few study about the heart and coronary arteries of the heart of the ostrich; and this is the main reason of this investigation. In this investigation, edult 25 ostrich hearts and 8 ostriches of both sexes were studied. Latex injection method and corroion cast methods were applied on materials. Dissected materials were photographed. NAA(1993) used as source for terminology, and NAV(1992) is also used when the former is insufficient. In the study the heart was found to be positioned vertically between 2-5th ribs in the thoracoabdominal region. Its 3/5 is covered by sternum. It was also seen that the dexter-sinister diameter is longer than the cranio-caudal diameter and its weight is %0.99 of the total body weight. It was determined that v. cava cranialis dextra,v. cava cranialis sinistra and v. cava caudails are opening to sinus cavernosus; and mm. pectinati in the right atrium are broader and more developed than those in the left atrium. Two vv. pulmonales are opening camera pulmonales that composes about the half of the ventriculus sinister. In the semilunar shaped ostium atrioventriculare dexter, there is valva ostium atrioventriculare dexter composed of single muscular structure valve; and in the oval shaped ostium atrioventriculare sinister there is valva ostium atrioventriculare sinister composed of single valve was found. It was seen that there is no mm. papillares in ventriculus dexter, on the other hand there are three of them in ventriculus sinister. The heart was found to be feed by a. coronoria dextra and a. coronaria sinistra; and this resembles the mammarian heart. It was observed that a. coronaria sinistra continues as r. profundus and r. circumflexus; and is divided as r.circumflexus and r.interventricularis paraconalis. A.coronaria dextra was found to be divided into r. profundus and r. superficialis; and the latter continues as r. circumflexus which composes r.interventricularis subsinuosus finally. R. conales that arises from a. coronaria sinistra and a. coronaria dextra was found to feed conus arteriosus and ventriculus dexter area nearby the conus arteriosus. It was determined that the vascularization of septum interventriculare is maintained by the r. profundus of the a. coronaria sinistra and a. coronaria dextra, also by rr. septales that are arise from r. interventricularis paraconalis and r. interventricularis subsinosus. Finally we are in the thought of contributing to the literature and to the studies in the future with this investigation about the place of the ostrich heart, its structural features and anatomic features of arteries of the heart.
